สรุป Money talk@SET-4May13 เจาะลึกหุ้นเหล็ก และสอนลูกเงินทอง

[i-salmon]

สรุป Money talk@SET 4 May 2013 (i-salmon)

ครั้งต่อไป อาทิตย์ 2 มิ.ย.56 เปิดจอง เสาร์ 25 พ.ค. 7 โมงเช้า(ผู้สูงอายุเปิดจองก่อน 1 วัน)
ช่วงแรก หุ้นในกลุ่มอสังหาริมทรัพย์
ช่วงสอง สอนลูกหลานเรื่องหุ้น

อ.ไพบูลย์ อยากให้ช่วยกัน Comment ที่ Page Moneytalk ใน Facebook ว่าอยากจะให้ปรับปรุงรายการอย่างไรบ้าง

ช่วงที่ 1 เจาะลึกธุรกิจเหล็กไทย
คุณประสาน อัครพงศ์พิศักดิ์
กรรมการผู้จัดการ บมจ. โลหะกิจ เม็ททอล (LHK)
คุณวรุณชัย ลีกาญจนากร
รองกรรมการผู้จัดการ บมจ. สามชัย สตีล อินดัสทรี (SAM)
คุณไพศาล ธรสารสมบัติ
ประธานเจ้าหน้าที่บริหาร บมจ.ค้าเหล็กไทย (TMT)

ดร.ไพบูลย์ เสรีวิวัฒนา และ นพ. ศุภศักดิ์ หล่อธนวนิช ดำเนินรายการ

อ.ไพบูลย์ถาม
ธุรกิจเหล็กคนเข้าไปลงทุนเยอะไหม?
• หมอเค นักลงทุน vi มองว่าเข้าใจยาก เป็น commodity อิงกับราคาเหล็ก ซึ่งเป็นราคาเหล็กโลก ถ้าราคาเหล็กขึ้นหรือลงราคาหุ้นก็ล้อกันไป ทำให้คาดการณ์ยาก
แนว vi ต่างกับแนวอื่นอย่างไร?
• หมอเค หาหุ้นคุณภาพที่แข็งแกร่ง ทานกระแสได้เยอะ เทคนิคอลใช้กราฟตัดสินใจ ฟันด์โฟลว์ดูเม็ดเงินต่างชาติ
ธุรกิจเหล็กเข้าใจยากอย่างที่ว่ามาไหม?
• คุณไพศาล เหล็กมี supply chain ของมัน ในหุ้นเหล็กบ้าน มี SSI ถือเป็นผู้ผลิตเหล็กขั้นต้น
o เหล็กขั้นต้น อาศัยสินแร่และถ่านหิน เหล็กขั้นต้นถลุงเหล็ก มาผลิต เป็นม้วนเหมือนกระดาษทิชชู่ เป็นเหล็กแผ่น ยกเว้นเหล็กที่หนามาก 3-4 นิ้ว ม้วนไม่ได้ ที่เห็นส่วนใหญ่ 0.1 mm – 15 mm ยาว 300-400 เมตร แล้วก็เอาไปตัด เหล็กของ SSI, กลุ่ม GJ ก็เอาไปทำต่อ
o เหล็กขั้นกลาง เป็นท่อเหล็ก ศูนย์บริการ เหล็กรีดเย็น เหล็กเคลือบ เข้าอุตสาหกรรมยานยนต์ที่ต้องการความพิเศษมากขึ้น หรือ metal sheet เป็นสีต่างๆ แล้วก็ไปเข้าอุตสาหกรรมขั้นปลายผู้ผลิตรถยนต์ อุตสาหกรรมไฟฟ้า ก่อสร้าง พลังงาน
o โดยคุณสมบัติเหล็กไม่ค่อยมีความแตกต่าง ก็จะเหมือนพืชไร่ เป็นเรื่องของ demand supply ส่งผลกับราคา
o สถานการณ์ในไตรมาส 2 ยัง oversupply มีแนวโน้มอ่อนตัว
o ปริมาณการใช้ในไทยค่อนข้างสม่ำเสมอ ปีนี้มีปริมาณการใช้ค่อนข้างดี แต่ก็ขึ้นอยู่กับผู้ผลิตว่าผลิตออกมามากหรือน้อย ซึ่งเชื่อมโยงกับตลาดโลก ถ้าหากเมืองจีน หรือเกาหลี ไต้หวันผลิตมาก ราคาโลกลง ก็ทำให้ราคาในเมืองไทยลงตามไปด้วย
เหล็กมี cycle หรือไม่?
• คุณไพศาล ในอดีตใช้เวลา 6 เดือน – 9 เดือน แต่ปัจจุบัน cycle ค่อนข้างสั้น ข้อมูลเข้าถึงกันมากถึง สมัยก่อนบ้านเราสั่งซื้อจากบราซิล รัสเซีย ใช้เวลา 2-5 เดือนถึงจะมาถึง ทำให้ใช้เวลานานกว่าราคาที่เปลี่ยนแปลงส่งผล แต่ตอนนี้อาจจะแค่ 2-3 สัปดาห์
• สถานการณ์ปี 2008 ที่ราคาปรับลงเยอะๆ กำลังผลิตจีน 200 กว่าล้านตัน แต่ปัจจุบัน กำลังผลิต 1,000 กว่าล้นตัน กำลังบริโภค 700 กว่าล้านตัน จีนผลิตเหล็กเกือบครึ่งของโลก พอผลิตเยอะก็มี stock เยอะ ต้องรอให้จีนใช้ stock ไปแล้ว ราคาจึงจะเพิ่มขึ้น

หมอเค พูดถึงราคาหุ้นกลุ่มเหล็ก
• จากปี 2008-2013 จากราคาต่ำสุดมาถึงตอนนี้ sector steel ขึ้นมาไม่ถึง 50% โดยราคาหุ้นที่ปรับขึ้นสูงได้แก่ TWP 800% PAP 700% SAM 600% TMT 400% LHK 400% แต่หุ้นต้นน้ำราคาไม่ขึ้น

ธุรกิจ LHK คุณประสาร
• สินค้า LHK เป็นสเตนเลสสตีล ไม่ใช่เหล็กโดยตรง วัตถุดิบเป็นสเตนเลสสตีลม้วน กันสนิมได้ดีกว่า หน้าตาเหมือนกับเหล็ก มันเงากว่า ยืดหยุ่นกว่า เช่น ท่อไอเสียรถยนต์
• ราคาแพงกว่าเหล็กประมาณ 5 เท่า เพราะมีส่วนผสมนิกเกิล โครเมียม มีราคาแพงกว่า
• ใช้ในงานในบ้าน household สถาปัตยกรรม ในยุโรปจะใช้ในครัวเยอะ เพราะเกี่ยวกับสุขอนามัยด้วย
• LHK อยู่กลางถึงปลายน้ำ ต้นน้ำคือ Posco-Thainox เป็นโรงรีดเย็น ต้นน้ำแท้จริง คือโรงรีดร้อน
• ต้นน้ำ ถลุงออกมาเป็น stainless steel slab (ก้อน) แล้วไปรีดเป็นม้วน (hot roll) แผ่นหนาแล้วเอาไปรีดต่อเป็นแผ่นบาง(cold roll)
• Stainless steel แพงกว่ามีคุณสมบัติทนทานกว่า ขึ้นรูปได้ง่ายกว่า ปั๊มได้ลึกกว่า แต่ถ้าใช้เหล็กจะเป็นโครงสร้างพื้นฐาน ต้องการความแข็งแกร่ง สแตนเลสมีใช้ปูถนนได้ถ้าต้องการกันสนิมน้ำทะเล
• ส่วนใหญ่ขายในประเทศ ยอดขาย 50% คือ ยานยนต์ ทำท่อไอเสีย 20% เครื่องใช้ไฟฟ้า 10% ก่อสร้าง สแตนเลสขัดลาย 10% อิเลคทรอนิกส์ อาหาร ส่งออก
• ขนาดโรงงานเล็กกว่าโรงงานเหล็ก จุดเด่นคือเข้าไปจัดการ supply chain เข้าไปทำแทนลูกค้า
 เพราะราคาวัตถุดิบขึ้นลงเป็นรายสัปดาห์ จะซื้อเป็นก้อนใหญ่ๆแล้วต่อรองกับ supplier
 Concept เราคล้ายๆ TMT เป็น solution provider ลูกค้าต้องการอะไรแล้วจัดการให้ ขอให้มี forecast demand มา
 คู่แข่งจะมีลูกค้า ไม่เหมือนกับของเรา ได้แก่ TG PRO (Thai german product) กับ TUCC thai uni coil center เข้าใจว่าซื้อมาผลิต แล้วให้ลูกค้าไปขายต่อ
 หุ้นเข้า IPO ม.ค. 08 2.7 บาท แล้วลงไปเหลือ 1 บาท ก่อน subprime
 เรามาเข้า oppday ตลอดทุก 3 เดือน เป็นช่องทางในการสื่อสารกับนักลงทุน ในช่วงแรกเราถูกมองว่าอยู่ในธุรกิจเหล็กซื้อมาขายไป แล้วผลประกอบการก็ไม่ดีมาก
 การดูธุรกิจเหล็กอย่าดูแค่ต้นน้ำ ต้องดูว่าคนเอาเงินมาให้เราคือใคร น่าสนใจกว่าข้างบนว่า ราคาเหล็กผันผวนหรือไม่ แต่ด้านล่างลูกค้าเราเป็นยานยนต์ เราดูแลได้ เวลาที่ราคาวัตถุดิบลง จะทำให้ลูกค้าเรามีต้นทุนต่ำลง จะทำให้ลูกค้าขยายตลาดได้เร็วขึ้น เมื่อราคาวัตถุดิบขึ้น ลูกค้าจะอ่อนแอ ดังนั้น oversupply ตอนนี้เป็นโอกาสของเรา แต่ถ้า shortage โรงงานจะบีบเรา ไม่งั้นจะเอาไปขายคนอื่น อยู่ที่ player จะฉวยโอกาสนี้ได้ไหม

ธุรกิจ SAM คุณวรุณชัย
• ซื้อเหล็กม้วนมา ผลิตท่อเหล็ก ท่อแป๊บ เป็นบริษัทแรกๆ ในไทย ภายใต้ยี่ห้อ TUS และ สามชัย
• เน้นตอบโจทย์ลูกค้า ไม่ว่าจะ dealer หรือ ผู้รับเหมา ช่วยวางแผนการขายจนถึงส่งมอบสินค้า
• ท่อใช้ในอุตสาหกรรมก่อสร้าง งานระบบภายใต้อาคาร ท่อน้ำ ท่อร้อยสายไฟ ท่อเดินงานระบบ และในงานโครงสร้าง อย่างในสุวรรณภูมิ ตัวอาคารจากตัวเสาไปถึง โครงหลังคา(TRUSS )
• ซื้อวัตถุดิบเป็นเหล็กม้วนดำ เอามาทำท่อโครงสร้างกับงานระบบ ของ SAM เน้นที่เหล็กดำเป็นเหล็ก
• ถ้าเหล็กม้วนขาว คือ cold roll เอามาทำเป็นท่อในงานเฟอร์นิเจอร์ และร้อยสายไฟ
• คุณไพศาล พูดเสริม เหล็กม้วนดำ ความหนาบางสุด 1 mm ม้วนขาว 0.2 กว่า mm ทำในกระบวนการที่เหล็กมีความร้อนไม่ได้ ต้องมาบดรีดตอนที่เย็น เหล็กก็จะคลายความเครียดทำให้ผิวเป็นเงา / สีขาว ใช้กับงานที่ละเอียดมากขึ้น สวยงามกว่า
• SAM มีโรงชุบสังกะสี ด้วย ใช้ในงานท่อประปา หรือ งานโครงสร้างก้ได้ หรือเอาไปเคลือบสี ขึ้นกับการใช้งาน
• การชุบสังกะสี มี 2 แบบ Batch type จุ่มในบ่อชุบสังกะสี เอาท่อจุ่มลงไปแล้วดึงขึ้นมา hot dip กับ Roll type เป่า เครื่องจักรยกขึ้นมาแล้วไอเป่า จะทำให้สังกะสีเรียบกว่าวิธี hot dip และบางกว่า
• ยอดขาย ท่อชุบสังกะสี 50% margin ธรรมดา กับ ท่อชุบสังกะสี พอๆกัน ขึ้นกับราคาสังกะสี และราคาเหล็กม้วนดำด้วย
• SAM เข้าตลาดปี 47 PAR 5 บาท IPO 10 บาท แล้วมาแตกพาร์ทีหลัง 1 บาท

ธุรกิจ TMT คุณไพศาล
• เป็น service center สัดส่วนเหล็กแผ่นเยอะ และมีด้านการผลิต เหล็กท่อ เหล็กโครงสร้างด้วย
• ผลิต คือ เรามีผลิตภัณฑ์ของเราเอง กำหนดขนาด spec การผลิต แต่ ศูนย์บริการ เป็นเหล็กที่ทำตามคำสั่งของลูกค้า เหมือนทำให้อุตสาหกรรมยานยนต์ อีกส่วนเราดูแล logistics ด้วย ลูกค้าบางกลุ่มใช้เหล็กผสม เช่น งานก่อสร้าง ประกอบด้วยเหล็ก 20 กว่าชนิด เราก็จะ sourcing จากบริษัทอื่นให้ลูกค้าด้วย จัดการขนส่ง จัดเก็บสินค้าให้ด้วย
• เหล็ก H คือหน้าตัดสองด้านเท่ากัน เหล็ก I ท่อกลางจะยาว เหล็ก L คือ เหล็กฉาก ท่อ จะมีทรงกลม หรือ สีเหลี่ยม ท่อสามเหลี่ยมไม่นิยม เอาไปใช้งานยาก ท่อสี่เหลี่ยมเอาไปใช้ทำเสารับน้ำหนัก หรือ โครง truss ก็ใส่ท่อไปถัดเพื่อรับแรง
• โรงงานผลิตจะมีท่อเหมือน SAM มีสินค้าบางส่วนเหมือนกันแต่จะเป็น size คนละแบบ ขนาดเล็กกว่า งานก่อสร้างตาม urban โดยที่ SAM เป็นคู่ค้า บางครั้งก็มีการร่วมงานกัน คือในอุตสาหกรรมไม่ได้เป็นคู่แข่งกันตลอดเวลา เป็นพันธมิตรกันด้วย
• เรามีลูกค้าก่อสร้างทั้ง 2 แบบ จะมีกลุ่ม general construction ก่อสร้าง อาคาร คอนโด ถนนหนทาง อีกลุ่มคือ fabricator ก่อสร้างโครงเหล็ก สร้างโรงไฟฟ้า โรงกลั่นน้ำมัน sricha stpi mcs พวกงาน speciliazed ทำ heat exchanger พวกโครงปิโตรเคมี เกือบ 100% คือเหล็ก
• ลูกค้ามีกลุ่มอื่นๆ อุตสาหกรรม เครื่องจักร รถบรรทุก พลังงาน หม้อแปลงไฟฟ้า
• Margin ลุกค้าฝั่งอุตสาหกรรมจะมี margin สูงกว่าเล็กน้อย แนวโน้มข้างหน้าดี demand ยังดีทั้ง 2 กลุ่ม
• การที่ลูกค้าจะ by pass ไปซื้อกับ supplier เองไม่ได้ เพราะมันมีความยาก ปริมาณน้อย และ ไม่ใช่ ฟังก์ชั่นของ supplier ที่ทำอยู่


แนวโน้มราคาเหล็กโลก และ แนวโน้มธุรกิจ TMT ?
• คุณไพศาล อย่าไปดูราคาเหล็กตลาดโลกอยู่ในแนวโน้มขาขึ้นหรือขาลง แม้กระทั่งต้นน้ำ ความสำเร็จของธุรกิจมันไม่ได้อยู่ที่ช่วงนั้นกำไรหรือขาดทุน แต่ดูว่าธุรกิจมันทำมูลค่าเพิ่มได้แค่ไหน ต้องดูจุดเด่นในอุตสาหกรรมนั้นๆ ทำ ต้องฟังก์ชั่นอะไร ฟังก์ชั่นที่ทำ value หรือเปล่า ทำแล้วมีผลกำไรหรือเปล่า
• ของ TMT คิดว่าแนวโน้มดี เพราะเราอิงกับอุตสาหกรรมพื้นฐาน ถ้าเห็นภาพ real sector ดี ดี hemraj, amata ตัวเลขสะท้อนการลงทุน การก่อสร้างโรงงานขึ้น demand ใช้เหล็กต่างๆก็มากขึ้น และพวกที่ตามมาคืออุตสาหกรรมขนส่ง น่าจะใช้เวลา 3 ปี พวกหางลากต่างๆก็ใช้เหล็ก อุตสาหกรรมไฟฟ้า เขื่อนในลาว ต้องมีสายส่ง ถ้ามองไกลไปถึงพม่า ต้องเป็นผู้ประกอบการในไทย อุตสาหกรรมพลังงาน ไฟฟ้า หม้อแปลง switch board
• มองว่าแนวโน้มข้างหน้าดีระดับไหน?
o ถ้าไม่มีเหตุการณ์พลิกผัน ถ้าการเมืองนิ่งต่อได้ 2 ปี ปัญหาคือตลาดแรงงานหายาก และ BOI ส่งเสริมขนาดนี้จะหาแรงงานจากไหน น่าจะมีการปรับตัวไปใช้ automation มากขึ้น รวมไปถึงพนักงานระดับ medium หรือพวก supervisor
o เราวางเป้ายอดขายโตกว่าปี 55 20% โดย 3 ปีข้างหน้าอย่างน้อยปีละ 10%
• ราคาเหล็กขึ้นลงแรงๆมีผลไหม?
o ไม่ค่อยเป็นห่วงเป็นแค่ช่วงหนึ่ง แต่ถ้าธุรกิจ long term ยังดีอยู่ ก็สามารถไปต่อได้แน่นอน

มองธุรกิจ SAM อย่างไร?
• คุณวรุณชัย เรามีตลาดของเรา เป็นลูกค้าที่ต้องการท่อเหล็กคุณภาพ เป็นจุดที่แตกต่างของเรา ผู้ผลิตมีหลายราย คุณภาพต้องวัดที่หลังการใช้งาน ใช้ไปได้ 20,30,40 ปีหรือเปล่า แบรนด์ของ TUS อยู่มา 41 ปี แล้วบ่งชี้ว่าสินค้าของ SAM เป็นอย่างไร
• เป้าหมายไม่ aggressive มองว่ายอดขายปีนี้โต 10-15% โดยใน 2-3 ปีข้างหน้าก็ยังคงเป้าโตเดียวกัน แต่หลังจาก 3 ปีนี้จะ aggressive ยิ่งขึ้น ในช่วงที่ผ่านมา SAM พยายามลดหนี้สินระยะยาว เดิมอยู่ที่ 1,000 ล้านบาท ซึ่งภายในสิ้นปีหน้าน่าจะลดหนี้สินระยะยาวได้สำเร็จ
• Aggressive อย่างไร?
o ถึงเวลานั้นต้องมาดูสถาการณ์จะขึ้นบนลงล่าง หรือขยายด้านข้างจะดูอีกที
• ห่วงอะไรกระทบธุรกิจ SAM?
o การเมือง และกฏเกณฑ์กีดกันการค้าระหว่างประเทศ มีส่งออกน้อย 5-10% ทั้งกีดกันการนำเข้าและส่งออกมีผลหมดเลย
• เหล็กเจือโบรอนที่เข้ามาดัมพ์ราคามีผลกระทบ SAM ไหม?
o ไม่กระทบเพราะอิงราคาวัตถุดิบในประเทศ
• ดูเหมือนการผลิต SAM ลดลง เกิดอะไรขึ้น แนวโน้มเป็นอย่างไร?
o 4-5 ปี ที่ผ่านมาเรามีการเปลี่ยนกลุ่มลูกค้า โดยเน้นลูกค้าที่ใช้สินค้าคุณภาพมากขึ้น ลดกลุ่มลูกค้าที่เป็น mass ท่อเหล็กทั่วไป จึงเห็นว่ายอดขายทรงๆ ท่อเหล็กคุณภาพการแข่งขันน้อยกว่า ท่อเหล็กที่ดี คุณภาพวัตดุดิบต้องคัดเกรดอย่างดี และวิธีการผลิตต้องเอาใจใส่อย่างดี ผมจะบอกกับลูกค้าเสมอท่อเหล็กราคาเท่าไรก็ซื้อได้ ที่จีน kg ละ 16 บาท จนถึงที่ญี่ปุ่น kg ละ 80 บาท เราเน้นที่คุณภาพ ถ้าคุณภาพที่เท่ากันเราไม่แพงกว่าคนอื่น

LHK มองธุรกิจเป็นอย่างไร ในปีนี้ และแนวโน้ม 2-3 ปี
• ภาพรวมใกล้เคียงกัน ก่อสร้างดี การบริโภคจะเพิ่มขึ้น ตลาดผมคือรถยนต์ เครื่องใช้ไฟฟ้า รายได้ประชากรเพิ่ม ค่าใช้จ่ายเพิ่ม รถยนต์มีทุกบ้าน ถึงแม้ปีนี้จะจองมอเตอร์โชว์น้อย แต่จะทำให้จองรถ และ ซื้อรถยนต์ได้เร็วขึ้น การเก็งกำไรรถยนต์จะน้อยลง คิดว่าใน 2-3 ปี ข้างหน้า ตอนนี้รถยนต์ยังแข็งแรงมาก ผู้ผลิตรถยนต์ขยายและเพิ่มโรงงานใหม่ ฮอนด้า ฟอร์ด มาสด้า ในท่อไอเสียรถยนต์เรามี market share ของลูกค้านอกเหนือโตโยต้า เรามองเห็นเป้า 3 ปีข้างหน้าชัดเจน เป้าหมายโตปีละ 15% ถ้าเป็นพวก upstream โตได้แค่ 4-5%
• มีความเสี่ยงอะไรที่กังวล ?
o ห่วงเรื่องคน ต้องอาศัยคนในการสร้างบริการ ขายของอย่างเดียว ตัดราคากันมาก เศรษฐกิจโตเร็ว คนมาทำธุรกิจเอง การหมุนเวียนคนสูง การได้คนดียาก
• โลหะกิจไปซื้อบริษัทหนึ่งมา จะช่วยสนับสนุนอย่างไร?
o เป็นบริษัทในครอบครัว ปี 08 ที่เข้าตลาดหลักทรัพย์มีการซื้อขายซึ่งกันระหว่าง เง็กเซ่งเชียง บ.นั้นทำเกี่ยวกับ อลูมิเนียม ทองเหลือง ทองแดง ในปี 08 เกิดปัญหาว่ารถยนต์ขายไม่ได้ ทำให้เราอยากขยาย line สินค้า แล้วมองไปที่เง็กเซ่งเชียง ในปีเกือบ 1,000 ล้าน %npm 5% ปีนี้เพิ่งได้นับรายได้ 2 เดือน ของ LHK ยอดขาย 2880 ล้าน ทองเหลือ ทองแดง อลูมิเนียม เทรดยาก เพราะขึ้นลงเป็นนาที ต้องใช้ประสบการณ์จริงๆ
• หลังจากซื้อเง็กเซ่งเชียง ไม่ซื้อบริษัทอื่นแล้ว?
o M&A เป็นสิ่งที่ดีมาก เราต้องทำต่อ DE 0.6-0.7 เอง ยังค่อนข้างมีเงินทุน มองในธุรกิจอุตสาหกรรมยานยนต์
• ทำไม DE ต่ำ ที่ผ่านมาต้องเพิ่มทุน ?
o เราไม่ได้เพิ่มทุน เราใช้การแลกหุ้น เป็นการควบรวมแบบหนึ่ง

[i-salmon]

ช่วงที่ 2 สอนลูกหลานเรื่องเงินทอง
คุณวิวรรณ ธาราหิรัญโชติ ผู้เชี่ยวชาญการวางแผนการเงิน
ดร.สมจินต์ ศรไพศาล นายกสมาคมบริษัทจัดการลงทุน
ดร.นิเวศน์ เหมวชิรวรากร ผู้เชี่ยวชาญหุ้น

ดร.ไพบูลย์ เสรีวิวัฒนา และ อ.ถาวร โชติชื่น ดำเนินรายการ

สอนลูกหลาน ต้องคำนึงถึงอะไรบ้าง?
• คุณวิวรรณ
o อย่าใช้อารมณ์
o อย่าอ้างสมัยพ่อสมัยแม่ สมัยนี้ไม่เหมือนกัน
o พูดสอนเชิงแนะนำ ให้เห็นด้วย อย่าบังคับขู่เข็ญ
o หว่านล้อมให้เห็นด้วย ทำให้มั่นใจในตัวเองที่จะทำ ไม่ใช่เอาความคิดเราไปใส่หัว
 พ่อแม่บางคนเคยอยากทำอะไร แล้วไม่ได้ทำ ก็เอาความคิดนั้นไปใส่หัวลูก
o อย่าทวงบุญคุณ ไม่ต้องไปย้ำ ว่าเคยพูดอย่างนั้นอย่างนี้
o หาโอกาสให้เครดิตเขา เช่น เห็นด้วยว่าจริงของลูก ช่วยสร้างความมั่นใจให้กับลูก
o ชมต่อหน้าหน้าเมื่อมีโอกาส สังคมไทยไม่ค่อยชมต่อหน้า เวลาญาติผู้ใหญ่มาชมให้ฟังใหญ่
• คุณสมจินต์
o สอนด้วยหนังสือ อย่างที่อ่านกับลูกเล่มแรก หนูเก็บเงินได้ 10 ล้าน วอน เล่มสอง หมาน้อยสอนรวย ใช้วิธีเวียนกันอ่านกับลูก
o หัดให้รู้จักคิด เวลาทำอะไรสักอย่างจะถามเขาก่อนว่าคิดหรือยัง ถ้าทำแล้วจะเกิดอะไรขึ้น ทำไมตัดสินใจทำอย่างนี้
o ให้เลือกหนังสือเอง ไปอ่านมาเล่าให้พ่อแม่ฟัง ไปทำ mind map
o สอนโดยทำเป็นตัวอย่าง ตอนเด็กที่บ้านเป็นร้านค้าก็เห็นพ่อแม่ค้าขาย ตื่นแต่เช้า ทำงานถึงค่ำ พวกนี้เป็นสิ่งที่เรียนรู้จากพ่อแม่ แต่รุ่นเราที่ทำงานออฟฟิศก็เห็นได้ยากกว่า บางครั้งไปสัมมนาก็พาลูกไปด้วย เรื่องความขยันขันแข็ง ซื่อสัตย์สุจริต เป็นสิ่งสำคัญเป็นพื้นฐาน
o ช่วงก่อนนอนควรอ่านหนังสือพวกหนังสือบันดาลใจ หรือ ข้อคิดดีๆ จะดี
o ชั่วโมงแรกที่ตื่นมา ควรใช้เวลาทำสิ่งที่สร้างตัวเอง เช่น การอ่านหนังสือ หรือ ออกกำลังกาย

• ดร.นิเวศน์
o ไม่ได้สอนอะไร แต่พ่อแม่เป็นตัวอย่าง ที่จริงเขาก็ไม่ได้ตั้งใจเป็นตัวอย่างหรอก ทำปกติของเขา ไม่ค่อยมีเวลากับเรา อย่างการตื่นเช้ามาก แล้วก็มากระทุ้งให้ลูกๆตื่น
 มานึกย้อนดู ก็ไม่เห็นต้องสอนลูก ก็เรียนรู้เอง
 ในตอนหลังต้องให้ลูกสอน เพราะเขาคิดเองได้แล้ว บางเรื่องเราก็ไม่รู้ดีเท่าเขา
 เราสอนโดยการกระทำ อะไรเราทำแล้วดี เค้าเห็นก็ทำตาม เช่น ลูกไม่ค่อยใช้จ่ายมาก เมื่อเทียบกับเพื่อน รู้สึกว่าของแพงๆ แบรนด์เนมไม่คุ้มค่า แต่ถ้าคุ้มค่าก็ซื้อ อย่างแบรนด์เนมบางอย่างซื้อไม่มีตรา ราคาแพง ไม่คุ้มค่า หรือ เขามีความรู้สึกบ้านเราไม่รวยต้องทำงานหนัก
 ลูกผมเคยมาเล่าให้ฟังว่าในตอนเด็กเขามีปมด้อย เพราะเพื่อนรวยทุกคน ถ้าจะทำให้เพื่อนนิยมชมชอบต้องเก่ง เวลาไปเพื่อนอย่างกับวังทุกคน ไม่กล้าแม้แต่จะพาเพื่อนที่บ้าน เป็นเหตุที่ทำให้เขาต้องดิ้นรน เพื่อให้ได้รับการยอมรับ ทำให้เรียนดี อันนี้เป็นสิ่งที่ดี จนกระทั่งเข้ามหาวิทยาลัยเขาถึงรู้ว่าที่บ้านเราก็มีเงิน ซึ่งที่จริงไม่ได้ตั้งใจ แต่เราไม่ได้ สปอย ทุกวันนี้เขาก็ไม่ได้ใช้จ่ายฟุ่มเฟือย เวลารูดการ์ด ใช้บัตรเราก็จะเอาเงินมาคืน ถือว่าโชคดีที่เขาไม่ได้สัมผัสความร่ำรวย ใช้จ่ายแบบร่ำรวยหรูหรา
 ผมก็สงสัยเหมือนกันว่าเด็กที่เกิดมาในบ้านที่ร่ำรวยจะสอนให้ประหยัดอดออมอย่างไร เพราะลูกเกิดมาก็เห็นความร่ำรวย เมียก็ต้องใช้ของดี ของแพงใช้ความหรูหรา แล้วจะไปสอนลูกให้ประหยัดได้ยังไง ทำไมลูกต้องประหยัด
 เราต้องปรับตัวเราให้เข้ากับความเป็นจริงมันจึงจะเป็นสุข อย่างเช่น ถ้าเราต้องล้างจานทุกวัน ทำไมเราไม่คิดว่าการล้างจานเป็นความสุข (ทำท่าล้างจานประกอบดูฟินมาก)

• อ.ถาวร ทำอย่างไรจะทำให้เด็กลูกถึงค่าของเงิน ?
o คุณสมจินต์ ในมุมของบ้านที่พ่อแม่มีเงินทองแล้วการสอนลูกจะยากมาก อย่างที่ผมบอกว่าสมัยผมพ่อแม่ค้าขายเห็นความขยันอดออม แบบหลังจะยากกว่า อย่างคนที่เราจะดูเป็นตัวอย่างได้ คือ ในหลวง อย่าที่เราก็เห็นเช่น เรื่องหลอดยาสีฟัน ที่ใช้จนหมด ก็เป็นตัวอย่าง
o ในหนังสือ millionare next door คนจำนวนมากต้องการใช้ของ brand name เพื่อแสดงให้เห็นว่ามีฐานะหรือความสำเร็จ แต่ที่จริง คนสำเร็จมองมาที่ใครแล้วจะยอมรับนับถือ เขาดูจากความสำเร็จจริงๆที่เกิดขึ้น ดังนั้นต้องสอนลูกค้าให้ขยันขันแข็ง ตั้งใจทำงาน ส่วนเรื่องแบรนด์จะซ้อก็ได้ หรือไม่ซื้อ
 พวก millionare ที่มีเงินมากกว่า 1 M US$ ใช้รถส่วนใหญ่เป็นแบรนด์ญี่ปุ่นที่ดูแล้วมีคุณค่า ไม่ใช่ที่แพงสุดๆ หรือนาฬิกาก็ซื้ออย่างเช่น Seiko หรือ timex
 ประเด็นคือ การที่เราเลือกใช้สินค้าร แล้วติดแบรนด์เพื่อแสดงถึงฐานะความสำเร็จ อาจไม่จำเป็น คนจำนวนมากที่ใช้รถระดับ top แต่คุ้มค่าก็ถือว่ายอมรับได้ ของดีๆ มีได้ในจำนวนที่เหมาะสม
 สอนให้รู้คุณค่าของเงินทอง เป็นเรื่องของระดับ สมัยเด็กๆ ลุกผมป. 4 ให้เงินวันละ 5 บาท ต้องตัดสินใจทุกวันว่าจะกินลูกชิ้น หรือ นมเย็น ทุกวันนี้มองย้อนกลับไปทำให้เขารู้สึกอดทน และจัดการเรื่องเงินทอง ได้ดี ในคือช่วงต้นในวัยเด็กที่ทำให้เขารู้จักค่าของเงินจากน้อยมาก่อน
 อย่างของเล่น ถ้าเพื่อการศึกษาเราซื้อให้ ถ้าเพื่อความบันเทิง เราก็เริ่มจากการบอกว่าออกให้ครึ่งหนึ่ง ก็จะทำให้เกิดการตัดสินใจว่าจะซื้อไหม
 พอโตขึ้นมา เขาเข้าใจแล้ว เราก็ให้เงินเขามากขึ้น ถึงเวลาที่เขาจะเรียนรู้เรื่องการออมการลงทุนแล้ว ให้เขาจัดการ ex. ผมพาไปเจอคุณศักดาให้ช่วยอธิบายน้องๆว่าทางเลือกในการลงทุนกองทุนรวมมีอะไรบ้าง นับจากตอนนั้นผมก็ให้เขา 5 หมื่นบาท ในการออมลงทุน จากนั้นเขาก็จัดการออกมลงทุนเองทุกเดือน มีการแข่งขันกัน
 อ.ไพบูลย์เสริม ว่ามีอีกอย่างก็ให้เขาแบ่งเงินทำบุญทุกเดือน
 ดร.นิเวศน์ ผมก็มีกฏสอนลูกเหมือนกัน
1) หนังสือ ซื้อได้ไม่อั้น เขาจะรู้ว่าหยิบมาพ่อจ่ายให้แน่
2) อาหาร อยากกินอะไรอร่อย กินไป

o อ.สมจินต์ อยากเสริมเรื่องความตาย
 ประเด็นที่น่าสนใจเวลาเรานึกถึงความตายแล้วผลพวงมันจะไปถึงอะไรได้บ้าง
• อย่างใน 7 habit บอกว่าเราต้อง start with the end in mind เขาถึงให้จินตนการว่า ถึงวันที่เราตายไปแล้ว นึกภาพเราเดินเข้าไปในงานศพ ปรากฏเจอว่าในงานนั้นเป็นชื่อเรา แล้วก็จะมีคนขึ้นมากล่าวสดุดี เรา คนแรกขึ้นมาพูดเป็นเพื่อนร่วมงาน เขาจะพูดถึงเราว่าอย่างไร ถัดไป เป็นครอบครัวจะพูดถึเราว่าอย่างไร ถัดไป คนในสังคมพูดถึงเราว่าอย่างไร เราอยากจะเป็นพ่อแบบไหน สามีแบบไหน อยากจะให้ลูกค้ากองทุนพูดถึงเราอย่างไร ผู้บริหารพูดถึงเราอย่างไร อยากให้สังคมพูดถึงเราอย่างไร เมื่อเราจากไปแล้วทิ้งอะไรไว้บ้างในโลก ผมคิดว่ามีค่า
• อีกสิ่งที่สำคัญ คือ เพื่อของลูกเป็นแบบไหน ผมมักจะถามลูกตอนเล็กๆ สนิทกับใคร ใครในห้องเก่งที่สุด บุคลิกภาพ เป็นอย่างไร พยายามให้เขาดู role model ที่ดี หรือ ใครที่คบค้าได้ อย่างวันนี้ที่มาก็บอกว่าป้าก้อยมาพูด ดร.นิเวศน์มาพูด พยายามให้เขาเห็นตัวอย่างที่ดี เป็นแบบอย่าง
• คุณวิวรรณ
o ที่จริงไม่มีลูก แต่มีโอกาสสให้คำปรึกษาบ่อยๆ บางทีพ่อแม่พูดกับลูกไม่ฟัง พอมีบุคคลที่ 3 ลูกจะฟังมากกว่า
o เวลาพูดเรื่องเงินเรื่องทองอย่าพูดต่อหน้าเด็ก เขาไม่ควรจะรู้ว่าพ่อแม่มีร้อยล้านพันล้าน เขาควรจะไปรับรู้ตอนช่วงเรียนมหาวิทยาลัย หรือ ตอนเรียนจบแล้ว
 อย่าให้ลูกทึกทักว่าเงินของพ่อแม่จะเป็นของเขา พ่อแม่อาจจะเอาไปให้การกุศลหมดก็ได้
o เราต้องดูอุปนิสัยของเด็กด้วย ตอนเด็กใช้เงินเก่งมาก ของพี่น้องกระปุกเต็มหมด พ่อเตือนตั้งแต่อายุ 10 กว่า ลูกใช้เงินเก่ง ดังนั้นลูกก็หาเงินให้มากกว่าที่ใช้ ทำให้เรารู้ว่าเราเก็บเงินไม่ได้ เดือนแรกเริ่มทำงานก็เก็บไว้ก่อนเลย ให้นึกถึงว่าเงินเดือนตัวเองมีแค่ที่หักเงินออมออกไป
o แบรนด์เนมมี affordable brand คิดว่าคุ้มค่าที่จะใช้ อีกแบบคือ แบรนด์หรูและแพงมาก ไม่เคยซื้อใบละแสนซะที ก็ไม่ได้ชอบ
o สอนลูกให้รู้จักใช้อะไรสมฐานะ ถ้ามีน้อยก็ใช้น้อย
o บัตรเครดิต ใช้เพื่อความสะดวกได้
o ควรจัดเงินก้อนหนึ่งให้สมกับวัยเขา ดิฉันถูกจัดงบประมาณแต่เด็ก ให้อยู่ในกรอบ ใช้เก่ง แต่ก็หาเก่งด้วย ใช้เงินรายเดือนตั้งแต่ 11 ขวบ เราก็ต้องแบ่ง รู้ว่าอะไรเป็นสิ่งจำเป็น อะไรเป็นสิ่งฟุ่มเฟือย
o พ่อซื้อหนังสือเป็นของขวัญให้เยอะ เราก็ได้อ่านเยอะ
o ชอบที่ตลาดหลักทรัพย์บอก รู้เก็บ รู้ใช้ รู้ขยายดอกผล เพิ่มต้องรู้หาด้วย
o วิธีสอนลูกของฝรั่ง ให้รู้จักจัดการเอง ไม่สปอยล์เด็ก เวลาเขาทำสำเร็จ จะมั่นใจในตัวเอง

• ดร.ไพบูลย์ เวลาสอนลูกเรื่องเงินทองแล้วลูกไม่เชื่อทำอย่างไร
o คุณวิวรรณ มี 3 วิธี
 ให้คนอื่นพูดแทน เช่น ญาติผู้ใหญ่ที่สนิท ดู money talk แบบวันนี้ก็ได้
 หาหนังสือให้ลูกอ่าน ต้องฝึกนิสัยในการอ่านก่อน
 ให้ไปล้มลุก คลุกคลานลำบากเอง
• ดร.ไพบูลย์ เสริม มีเพื่อนอยู่คนบอกว่าต้องหาทางให้ลูกสอบตกซักที จะได้รู้คุณค่าของการสอบตก
• คุณวิวรรณ บอกว่าสำเร็จเด็กเก่งสอบได้ B ก็รู้สึกเหมือนตกแล้ว
• อ.ถาวร บอกว่าเคยมี เด็กเก่งสอบได้ 4.00 ได้ B วิชาเดียวโดดตึก

ดร.สมจินต์
• ตัวอย่างพระมหาชนก ว่ายน้ำพาแม่ขึ้นฝั่ง แล้วมีนางมณีเมขลาบอกว่าฝั่งไกลมา พยายามอยู่ทำไม ท่านก็ตอบว่า ถ้าพยายามสุดแล้ว ถึงไม่สำเร็จก็ไม่เป็นไร ก็ต้องสอนลูก เราได้ทำเต็มที่แล้ว จะเกิดผลอย่างไรก็ไม่เป็นไร
• หากมองย้อนกลับไปแล้ว เรามีเวลา แต่ไม่ได้จัดการให้สมกับสิ่งที่ควรทำ น่าอาย
• ควรสอนลูกให้รู้จักค่าของเวลา ให้เห็นว่าเวลาที่มีก็เหมือนกับหุ้นหรือเงินทอง สิ่งที่เด็กๆมีคือเวลา จะลงทุนกับเวลาอย่างไร เป็นการยากไม่ให้เด้กทำสิ่งที่เขาอยากทำ ถ้าหากเขาได้ใส่สิ่งที่ควรทำ ก็จะได้บริหารจัดกรด้วย
• อ.ถาวร มีกลอนสุนทรภู่ มาฝาก
เมื่อรักวัว กลัวทำไม ท่านให้ผูก
ถ้ารักลูก ก็อย่าปล่อย ค่อยว่าขาน
หากพ่อแม่ พะนอลูก ไม่ถูกกาล
ก็เมหือนว่าน พืชฉิบหาย ในสกุล
• อ.ไพบูลย์ บอกมีกลอนสมัยเด็ก ที่รู้จักกันดีคือ
มีสลึงพึงบรรจบให้ครบบาท อย่าให้ขาดสิ่งของต้องประสงค์
มีน้อยใช้น้อยค่อยบรรจง อย่าจ่ายลงให้มากจะยากนาน
ไม่ควรซื้อก็อย่าไปพิไรซื้อ ให้เป็นมื้อเป็นคราวทั้งคาวหวาน
เมื่อพ่อแม่แก่เฒ่าชรากาล จงเลี้ยงท่านอย่าให้อดรันทดใจ
• คุณวิวรรณ บอกพวกกลอนสุภาษิตก็ช่วยได้ มีกลอนออมสิน สมัยเด็ก
เงินทองเป็นของหายาก
จงอย่าจ่ายมากอย่าซื้อร่ำไป
หมั่นถนอมเก็บออมเงินไว้
ยามเมื่อเติบใหญ่จะได้มีใช้มีกิน

คุณสมจินต์
• สิ่งที่อยากเห็นคือ เห็นลูกหลานโตเป็นคนดี สำเร็จ อยากแบ่งปัน
• ความเชื่อแบบคริสเตียน เรารับพระพร เพื่อเป็นพระพร
• เราทานอาหารได้นิดหน่อย เยอะก้ออ้วนหมด นอนได้เตียงเดียว นั่งรถได้คันเดียว
• สิ่งสำคัญคือ การประสบสำเร็จของเรา สังคมได้อะไรบ้าง
• การสอนให้เด็กแบ่งปันแต่วัยเยาว์เป็นสิ่งสำคัญ
• เคยเจอน้องคนหนึ่งพูดที่เวทีสิงคโปร์เก่งมากเลย ขอคุยด้วย 5 นาที จากนั้นน้องคนนี้ก็นำทีมมาสอนหนังสือชาวเขาที่เขียงราย ซึ่งลูกได้ไปร่วมกิจกรรมทำให้เขาภาคภูมิใจมาก
• คุณวิวรรณ กำลังจะออกหนังสือ เงินไม่ใช่ทุกสิ่งทุกอย่าง แต่ทุกอย่างเริ่มต้นที่เงิน

ดร.สมจินต์
• หลังจากที่ศึกษาเรื่องเงินทองและทำธุรกิจเรื่องนี้มานาน ผมเชื่อว่าการเห็นคุณค่าของการออมและลงทุน สิ่งที่พ่อแม่จะช่วยลูกๆได้ คือให้เขาเริ่มลงทุน หรือลงทุนอัตโนมัติทุกเดือนได้ยิ่งดี
• การได้มีประสบการาณ์จริงสอนได้เร็วที่สุด ยิ่งเร็วยิ่งดี

[chapasup]

ขอบคุณมากๆครับ

[ACME49]

ขอบคุณมากครับสำหรับข้อมูลที่มีประโยชน์

[Yod]

ขอบคุณครับ

[panyot]

สรุปได้ดีมากๆครับ ขอบคุณครับผม

[kamol8888]

ขอบคุณครับ

[wwwman]

ขอบคุณคับ

[baggio]

ขอบคุณครับเมพบิ๊ก สุดยอดมั่กๆ ^^

[chewyVI]

ขอบคุณมากครับ

[likestock]

ขอบคุณครับ

[seawater]

ขอบคุณครับ

[sonny_k]

ขอบคุณครับ

[SAM11]

ขอบคุณครับ

[champ_st]

สุดยอดเลยครับ อิอิ มีคนมาทำหน้าที่แทนเราแล้ว อีกหน่อย คุณi-salmon ประสบความสำเร็จแน่นอนครับ

[ลูกหิน]

ขอบคุณครับ

[Sherryboy]

Thank you krup

[DeepTVI]

THANKS KRUB

[booklover]

ขอบคุณครับ

[Behappy]

ขอบคุณครับ มีประโยชน์มากทีเดียว

[wigraipat]

Thanks kub

[gwirat]

ขอบคุณมากครับ ได้ข้อคิดดีๆไปสอนลูกต่อ

[Financeseed]

ขอบคุณครับ

[sorawut]

คลิปย้อนหลังครับ

[youtube]0f0IoRavLXs[/youtube]