ข้อคิดจากมหาสุบินชาดก
โดยพระเทพวิสุทธิกวี (เกษม สญฺญโต ป.ธ.๙, Ph.D.)
---------------
มหาสุบินชาดก เป็นชาดกเรื่องสำคัญมากเรื่องหนึ่ง ที่มีประเด็นปัญหาน่าคิดน่าศึกษาเป็นอย่างยิ่ง ได้เคยนำมาบรรยายทางวิทยุ เคยนำมาบรรยายทางโทรทัศน์ ทั้งเคยเขียนแบบย่อมาจัดพิมพ์เผยแพร่หลายหมื่นเล่ม แต่ก็ยังไม่อิ่มใจผู้เขียนและเข้าใจว่ายังไม่อิ่มใจผู้อ่าน เพราะยังเผยแพร่ไปไม่ถึงผู้ฟังอย่างถ้วนทั่ว วันนี้ได้โอกาสจึงขอนำมาเสนอเพื่อเป็นข้อมูลทางการศึกษาอีกวาระหนึ่ง
ชาดกเรื่องนี้ ปรากฎในหนังสือนิบาตชาดก เล่ม ๑ เอกนิบาต เรื่องที่ ๗๗ หน้า ๒๕๙ ว่าด้วยเรื่องพระเจ้าปัสเสนทิโกศล ทรงมีพระสุบินนิมิต ๑๖ ข้อโดยเริ่มต้นด้วยพระบาลีว่า ลาวินิ สีทนฺตีติ อิทํ สตฺถา เชตวเน วิหรนฺโต โสฬสมหาสุปิเน อารพฺภ กเถสิ ฯ แปลว่า พระบรมศาสดาเสด็จสำราญพระอิริยาบถอยู่ ณ พระเชตวันมหาวิหาร ทรงปรารภมหาสุบิน ๑๖ ประการ ตรัสแสดงพระธรรมเทศนาเรื่องนี้ไว้เป็นปฐม
มีความต่อมาว่า คืนวันหนึ่งพระเจ้าโกศลราชเสด็จบรรทม พอย่ำรุ่งได้ทรงพระสุบินนิมิต เห็นเหตุประหลาด ๑๖ ประการ จึงสะดุ้งตกพระทัยตื่นพร้อมกับทรงพระดำริว่าน่าจะเป็นนิมิตเหตุอันตรายใหญ่หลวงเป็นแน่ จึงเสด็จประทับยับยั้งอยู่บนพระแท่นจนสว่าง จึงได้ทรงพบบรรดาปุโรหิตาจารย์ ได้ทรงสอบถามเรื่องราวทั้งหมดที่ได้ทรงพบในสุบินก็ทรงได้รับคำตอบจากท่านเหล่านั้นเป็นเสียงเดียวกันว่าจะเกิดอันตรายใหญ่หลวงแน่นอน คือ
๑. ราชนฺตราโย อันตรายจักเกิดมีแก่ราชสมบัติ
๒. มเหสิยนฺตราโย อันตรายจักเกิดมีแก่พระอัครมเหสี
๓. ชีวิตนฺตราโย อันตรายจักเกิดมีแก่พระชนมชีพของพระองค์
มีอุบายป้องกันอันตรายเหล่านี้ไหม? พระเจ้าโกศลราชตรัสถาม
อันตรายร้ายแรงยิ่งนัก แต่มีอุบายอยู่ที่จะป้องกันและทำร้ายให้กลายเป็นดี ปุโรหิตาจารย์ทั้งหลายตอบเป็นเสียงเดียวกัน
ถ้าอย่างนั้นพวกท่านจงจัดการโดยเร็ว แต่จะทำอย่างไรละ? พระเจ้าโกศลราชตรัส ถาม
ข้าแต่มหาราชเจ้า ปวงข้าพระพุทธเจ้าจักทำพิธีบูชายัญด้วยสัตว์อย่างละสี่ ๆ จักบำบัดอันตรายเหล่านั้นให้หมดไป พระพุทธเจ้าข้า
พระเจ้าโกศลราชทรงมีพระบรมราชานุญาตแล้ว บรรดาปุโรหิตาจารย์ ต่างก็สั่งการให้ประกอบพิธีบูชายัญโดยจัดหาสัตว์ชนิดละสี่ชีวิตมาฆ่ากันอย่างโกลาหล ขณะนั้นพระนางมัลลิกาเทวีอัครมเหสีไปเฝ้าพระเจ้าแผ่นดิน ได้ทรงเห็นเหตุการณ์นั้นจึงทูลถาม ได้ทรงทราบความแล้ว จึงกราบทูลถามพระเจ้าแผ่นดินว่าพระองค์ได้ทรงสอบถามเรื่องนี้กับพระบรมครูแล้วหรือยัง ?
ใครละคือพระบรมครู ? พระเจ้าโกศลราชตรัสถาม
ข้าแต่มหาราชเจ้า พระตถาคตสัพพัญญูพุทธเจ้า คือ พระบรมครูผู้ยอดเยี่ยมที่จะทรงวินิจฉัยปัญหาในสุบินนิมิตนี้ได้ พระองค์ทรงรู้ธรรมทั้งปวง
ดีแล้วพระเทวี ถ้าอย่างนั้นเราไปเชตวันมหาวิหารกราบทูลถามเรื่องนี้ กับพระพุทธองค์เถิด แล้วเฝ้าพระพุทธองค์พร้อมด้วยข้าราชบริพารทันที เมื่อประทับนั่งแล้วได้กราบทูลถึงมหาสุบินทั้ง ๑๖ ข้อให้ทรงทราบ
พระพุทธองค์ตรัสว่า ตถาคตจักแสดงเหตุผลแห่งสุบินนั้นแก่มหาบพิตร ณ กาลบัดนี้จากนั้นพระพุทธองค์ได้ทรงวินิจฉัยปัญหาในมหาสุบินนั้นเป็นข้อ ๆ ไปดังต่อไปนี้
๑.ในสุบินข้อที่ ๑ ว่า ได้ทรงเห็นโคอุสุภราชดำสี่ตัวมีสีเหมือนดอกอัญชัญ วิ่งมาจากสี่ทิศแสดงอาการว่าจะชนกันที่หน้าพระลานหลวง ครั้นมหาชนมามุงดูกันด้วยคาดว่าโคจะชนกันจริงจังส่งเสียงคุกคามอึงอื้อ แต่พอมาถึงกันแล้วต่างก็ถอยจากไปโดยมิได้ชนกันเลย ข้อนี้จะมีผลเป็นเช่นไรพระพุทธเจ้าข้า ?
พระพุทธองค์ทรงวินิจฉัยว่า ผลจากสุบินนิมิตนี้จักยังไม่มีในกาลบัดนี้ก่อน แต่ในอนาคตกาลข้างหน้าเมื่อผู้ใหญ่ในบ้านเมืองไม่ประพฤติธรรม ไม่ตั้งอยู่ในธรรม เกิดอกุศลทุจริตขึ้น บาปหนาขึ้น ฝนจะไม่ตกต้องตามฤดูกาล ขาดแคลนอาหาร เมฆตั้งขึ้นแล้วก็จะหายไปไม่มีฝนตกจะทุกข์ยากเดือดร้อนกันไปทั่ว พอตากข้าวก็เกิดฝนตก พอทำนาก็เกิดฝนแล้ง ดินฟ้าอากาศวิปริตแปรปรวนไปทั่ว นี้ก็เหมือนโคอุสุภราชมาทำท่าจะชนกันแต่มิได้ชนกัน
๒.ในสุบินข้อที่ ๒ ว่า ได้ทรงเห็นกอไม้เล็ก ๆ มากมาย สูงคืบหนึ่งบ้าง ศอกหนึ่งบ้าง ผลิดอกออกผลทั้ง ๆ ที่ลำต้นยังเล็ก ๆ อยู่ ข้อนี้จะมีวิบากผลเป็นเช่นไรพระพุทธเจ้าข้า ?
พระบรมศาสดาตถาคตเจ้าตรัสวิสัชนาว่า วิบากผลแห่งสุบินข้อนี้จะเกิดมีเมื่อโลกเสื่อมทรามลงในอนาคตกาลคือ มนุษย์มีอายุน้อยลง กุมารีทั้งหลายยังไม่ทันเจริญวัยก็มีจิตน้อมไปหาบุรุษ มีระดู มีครรภ์ มีบุตรธิดา กอไม้เล็ก ๆ มีดอกมีผลก็เหมือนกุมารีมีครรภ์มีบุตรธิดาอันจะมีในอนาคตกาลข้างหน้าโน้น หามีในกาลบัดนี้
๓.ในสุบินข้อที่ ๓ ว่าข้าพระองค์ได้เห็นนางโค ซึ่งเป็นแม่โคดื่มกินน้ำนมลูกโคซึ่งเกิดในวันนั้น วิบากผลแห่งสุบินนี้จะเป็นเช่นไรพระพุทธเจ้าข้า ?
พระพุทธองค์ทรงวิสัชนาว่า มหาบพิตร ! วิบากผลแห่งสุบินนี้ จักมีในอนาคตกาลเบื้องหน้า คือ เมื่อธรรมคือความเคารพนบนอบต่อผู้ใหญ่เสื่อมสูญหายไป สัตว์ทั้งหลายในภายภาคหน้าจะไม่มีความเอื้อเฟื้อต่อท่านผู้ใหญ่เช่น มารดาบิดา พ่อตาแม่ยาย จะรวบยึดทรัพย์เอาตามชอบใจ ไม่เลี้ยงดูผู้ใหญ่ ไม่ให้ข้าวให้น้ำ ท่านเหล่านั้นก็จะต้องเที่ยวขอเขาเลี้ยงชีพ นี้ก็เหมือนกับแม่โคดื่มกินน้ำนมลูกโคที่เกิดในวันนั้น
๔.ในสุบินข้อที่ ๔ ว่า ข้าพระองค์ได้เห็นชนทั้งหลายปล่อยปละละทิ้งโคใหญ่ที่มีกำลังสมบูรณ์สามารถบรรทุกลากเข็ญสัมภาระได้เต็มที่แล้ว ไปเอาโคหนุ่มที่เพิ่งจะฝึกงานมาใช้งาน โคหนุ่มเหล่านั้นไม่สามารถทำงานได้เหมือนโคถึกจึงสลัดทิ้งงาน ข้อนี้จะมีวิบากผลเป็นประการใดพระพุทธเจ้าข้า?
พระพุทธองค์ทรงวินิจฉัยว่า มหาบพิตร! ผลแห่งสุบินข้อนี้จักมีขึ้นในอนาคตกาลเมื่อผู้นำผู้บริหารไม่ตั้งอยู่ในธรรม คือ ในอนาคตกาลข้างหน้านั้น ผู้บริหารจะไม่มีความยุติธรรม ไม่ยกย่องคนดีที่มีความรู้ความสามารถฉลาดในจารีตประเพณี ไม่แต่งตั้งผู้ฉลาดไว้ในที่เป็นผู้ตัดสินคดีในโรงในศาล แต่กลับไปยกย่องคนรุ่นใหม่ที่ยังไม่มีความชำนาญการ ผู้ใหญ่ผู้รู้เลยลาออกจากงานกันหมด ปล่อยให้คนรุ่นใหม่คะนอง งานราชการก็ขัดข้องเสียหาย การณ์เช่นนี้ก็เหมือนคนปล่อยทิ้งโคถึกไปเอาโคหนุ่มมาเทียมเกวียนใช้งานนั่นเอง หาได้มีอันตรายในกาลบัดนี้ไม่
๕.ในสุบินข้อที่ ๕ ว่า ข้าพระองค์ได้เห็นม้าตัวหนึ่งมีสองปาก มีคนให้ข้าวเหนียวแก่ม้านั้นทั้งสองปาก ม้าก็เคี้ยวกินกล้าข้าวเหนียวพร้อมกันทั้งสองปาก ข้อนี้จะมีผลดีผลเสียเป็นเช่นไรพระพุทธเจ้าข้า ?
พระพุทธองค์ทรงวินิจฉัยว่า มหาบพิตร! ผลแห่งสุบินนิมิตนี้จะมีขึ้นในอนาคตกาลเมื่อผู้บริหารบ้านเมืองนักปกครองไม่อยู่ในศีลในธรรม คือในยุคนั้นคนไม่มีธรรมจะแต่งตั้งคนโลเลไม่เป็นธรรมไว้ในตำแหน่งวินิจฉัยปัญหา ไม่เอื้อเฟื้อในบาปบุญ กินสินบาทคาดสินบนเรียกสินบนจากคู่ความทั้งสองฝ่ายแล้วตัดสินคดีไม่ชอบธรรม นี้ก็เหมือนม้าสองปากกินกล้าข้าวเหนียวด้วยปากทั้งสอง เหตุการณ์นี้จักเกิดในอนาคต หาได้เกิดขึ้นในบัดนี้ไม่
๖.ในสุบินข้อที่ ๖ ว่า ข้าพระองค์ได้เห็นมหาชนเช็ดปัดขัดสีถาดทองคำมีราคานับแสนแล้วนำไปให้สุนัขถ่ายปัสสาวะรด ข้อนี้จะมีผลเป็นเช่นไรพระพุทธเจ้าข้า?
พระพุทธองค์ทรงวิสัชนาว่าวิบากผลแห่งสุบินนิมิตนี้จักมีขึ้นในอนาคตกาลโน่น คือในกาลภายหน้าผู้บริหารบ้านเมืองผู้มีอำนาจไม่ยอมแต่งตั้งยศถาบรรดาศักดิ์ตำแหน่งผู้บริหารแก่บุคคลผู้ดี มีสกุล ผู้มีการศึกษาดี มีความหวาดระแวงผู้อื่น เมื่อเป็นเช่นนั้นสกุลใหญ่ ๆ ก็ลำบากผู้ตั้งใจทำงาน ก็หมดกำลังใจ ผลสุดท้ายก็จะยกลูกสาวให้ผู้มีอำนาจยุคใหม่เพื่อความอยู่รอดแบบอย่างผู้ดีมีตระกูลก็ค่อย ๆ หมดไป การที่ตระกูลผู้ดียกลูกสาวให้ผู้มีอำนาจแต่อันธพาลก็เป็นเช่นเดียวกับคนขัดถาดทองคำเอาไปรองรับฉี่สุนัขนั่นแล อันตรายนี้จักมีขึ้นในอนาคตกาล หาได้มีในกาลบัดนี้ไม่
๗.ในสุบินข้อที่ ๗ มีเนื้อความว่า พระพุทธเจ้าข้า!ข้าพระองค์ได้เห็นบุรุษผู้หนึ่งนั่งฟั่นเชือกด้วยหนังสัตว์อยู่บนเตียง หย่อนปลายเกลียวเชือกลงไปด้านล่าง มีนางสุนัขหิวจัดตัวหนึ่ง มานอนกัดกินเกลียวเชือกนั้นโดยเจ้าบุรุษนั้นมิได้รู้ วิบากผลแห่งสุบินนิมิตนี้จักปรากฎเป็นเช่นไร พระพุทธเจ้าข้า?
พระพุทธองค์ทรงมีพุทธวินิจฉัยว่า มหาบพิตร! อันที่จริงคนในอนาคตกาลจะสับสน สตรีจะมีความประพฤติโลเลเหลาะแหละในบุรุษ เที่ยวแสวงหาบุรุษ ลุ่มหลงในการเสพสุราเมรัยใส่ใจแต่แสวงหาเครื่องประดับตกแต่งกาย ศึกษาไปในเรื่องลุ่มหลงมัวเมา หาศีลธรรมจรรยามิได้ มัวแต่แสวงหาชายชู้มิได้ดูแลกิจการบ้านเรือน ผลสุดท้ายจะหุงข้าวหุงแกงตำน้ำพริกก็ไม่เป็น ทั้งผลาญทรัพย์ที่สามีหามาได้ด้วยความยากลำบาก อาการเช่นนี้ของสตรีในสมัยนั้นก็เหมือนนางสุนัขนอนเคี้ยวกินเชือกหนังที่บุรุษนั้นนั่งฟั่นอยู่นั่นแล อันตรายหาได้มีแก่มหาบพิตรไม่ แต่อันตรายนั้นจักมีในอนาคตกาลข้างหน้าโน้น
๘.ในสุบินข้อที่ ๘ ว่า พระพุทธเจ้าข้า! ข้าพระองค์ได้เห็นกะละออมใหญ่ใบหนึ่งเต็มด้วยน้ำ มีโอ่งเปล่าเป็นอันมากวางรายล้อมอยู่ มีคนสี่กลุ่มตักน้ำมาจากทิศใหญ่ทิศน้อยมาเทใส่ลงในกะละออมนั้นใบเดียวจนน้ำล้นออกมา แม้กระนั้นพวกเขาก็ยังไม่หยุดโดยมิได้ใส่ใจวิบากผล แห่งสุบินนิมิตนี้จักเป็นเช่นไรพระพุทธเจ้าข้า?
พระสัมมาสัมพุทธเจ้าได้ทรงวิสัชนา มหาบพิตร! เช่นเดียวกัน วิบากผลแห่งสุบินนิมิตนี้จักมีในอนาคตกาลนานไกล คือในอนาคตโลกจะเสื่อมทรามลงด้วยเหตุผลต่าง ๆ มากมายเมืองหลวงจะสกปรกหมดโอชารส ผู้บริหารเมืองหลวงก็จักเป็นคนมีบุญญาธิการน้อย ทรัพย์คงคลังจะจับจ่ายใช้สอยก็ทบไม่มี เจ้าของบ้านเมืองจริง ๆ ก็ยากจน ผลสุดท้ายก็ต้องบีบบังคับให้ชาวบ้านเสียภาษีบำรุงจนเดือดร้อน ต้องแสวงหาเงินได้จากชาวไร่ชาวนามาใช้จ่ายเป็นเหตุให้ชาวบ้านยากจนไปทั่วทุกหัวระแหงเสมอกัน ชาวบ้านต้องละทิ้งงานทำมาหากินของครอบครัวไปทำงานบ้านเมืองเพื่อบำรุงคลังหลวง การที่ชาวบ้านมาทำอยู่เช่นนี้ก็เหมือนกันกับที่หมู่ชนพากันไปขนน้ำใส่กะละออมใบเดียวจนล้น แต่ไม่ยอมใส่น้ำลงในโอ่งว่างเปล่าที่วางเรียงรายอยู่นั่นเอง อันตรายหาได้มีแก่มหาบพิตรในกาลบัดนี้ไม่ แต่จักต้องมีในอนาคตกาลข้างหน้าโน้น
๙.ในสุบินข้อที่ ๙ ว่า ข้าแต่พระพุทธองค์ผู้เจริญ ข้าพระองค์ได้เห็นสระโบกขรณีแห่งหนึ่ง มีน้ำลึกดาษดาไปด้วยบัวเบญจพรรณ มีท่าสำหรับเหล่าสัตว์ลงไปดื่มน้ำโดยรอบ แต่แปลกที่ น้ำที่ลึกตรงใจกลางสระนั้นขุ่นมัว ส่วนที่ริมฝั่งโดยรอบน้ำกลับใสสะอาด แม้สัตว์ลงไปดื่มกินมากก็ไม่ขุ่นมัว ข้อนี้จักมีผลเป็นเช่นไรพระพุทธเจ้าข้า?
พระบรมศาสดาจารย์ได้ตรัสวิสัชนาว่า มหาบพิตร! วิบากผลแห่งสุบินนิมิตข้อนี้จักมีปรากฎในอนาคตกาลข้างหน้า นั่นคือในยุคนั้นผู้บริหารบ้านเมืองไม่มีศีลมีธรรม มีแต่จะประพฤติ อคติ มีความโลภหลงในทรัพย์รับสินบน ขาดขันติ ขาดเมตตากรุณาในประชาชนคนในแว่นแคว้น ทั้งมีนิสัยหยาบช้าบีบคั้นประชาชนคนทั้งปวงให้ยอมรับตน ใช้อุบายลวงเอาทรัพย์ประชาชนจนทนไม่ไหว หนีออกจากบ้านจากเมืองไปหากินที่อื่นกันเป็นจำนวนมาก ในเมืองเกิดความว่าง ชนบทกลับหนาแน่น การที่ประชาชนหนีออกนอกเมืองไปอยู่ชนบทก็เหมือนน้ำในที่ขอบสระ ส่วนในเมืองที่เต็มไปด้วยอธรรมก็เหมือนน้ำขุ่นในกลางสระนั่นเอง วิกฤตินี้จักมีเป็นอันตรายในอนาคตกาล หาได้มีแก่พระองค์ในกาลบัดนี้ไม่
๑๐.ในสุบินข้อที่ ๑๐ ว่า ข้าแต่พระองค์ผู้เจริญ ข้าพระองค์ได้เห็นข้าวที่เขาหุงในหม้อใบหนึ่ง แต่หุงไม่สุก ครั้นคดออกมาพิจารณาดูก็เห็นอากาารสามอย่างคือข้างหนึ่งดิบ ข้างหนึ่งเปียกแฉะ อีกข้างหนึ่งเป็นท้องเล็น วิบากผลแห่งสุบินนิมิตนี้จักเป็นอย่างไรพระพุทธเจ้าข้า?
สมเด็จพระบรมศาสดาได้ตรัสวิสัชนาข้อนี้ไว้ว่า ขอถวายพระพรมหาบพิตร ข้อนี้ก็จักมีผลในอนาคตกาลโดยแท้ คือ เมื่อสมัยที่เจ้าหน้าที่ผู้บริหารบ้านเมืองไม่ประพฤติอยู่ในศีลในธรรม ประชาชนคนในบ้านเมืองไม่ประพฤติศีลธรรม รุกขเทวาอารักษ์ก็ไม่ประพฤติธรรม เทพชั้นอื่น ๆ ก็ไม่ประพฤติธรรม ในยุคสมัยนั้นลมก็จะพัดวิปริต ฝนก็จะตกวิปริต อากาศก็วิปริตแปรปรวนแม้ฝนจะตกทั่วไปแต่ก็ไม่เป็นประโยชน์แก่การอาชีพใด ๆ อีกประการหนึ่ง เวลาฝนตกก็จะไม่ตกในเขตอันควรตก ข้าวกล้าในนาก็จะถูกน้ำท่วมเสียหายบ้าง แห้งเฉาตายหมดไปบ้างเหลืออยู่เป็นหย่อม ๆ บ้าง นี้ก็อุปมาเหมือนข้าวในหม้อที่ดิบบ้าง เปียกแฉะบ้างเป็นท้องเล็นบ้างหาใช่เป็นอันตรายที่จะเกิดขึ้นกับพระองค์ในปัจจุบันนี้ไม่ แต่จะเกิดในอนาคตกาลข้างหน้าโน้น
๑๑.ในสุบินข้อที่ ๑๑ ว่า พระพุทธเจ้า! ข้าพระองค์ได้เห็นคนทั้งหลายเอาแก่นจันทน์ อันมีราคานับแสนไปแลกกับนมบูด วิบากแห่งผลแห่งสุบินนี้จะเป็นอย่างไร?
พระบรมศาสดาจารย์ได้ตรัสพยากรณ์ทำนายว่า ข้อนี้ก็เช่นเดียวกัน ผลจักเกิดมีในอนาคตกาล ในสมัยนั้นผู้ศรัทธาในศาสนาของพระตถาคตเสื่อมลง ภิกษุอลัชชีมีมากไม่ละอายบาป มักมากในปัจจัยสี่ แสดงธรรมกำจัดความโลภให้ผู้อื่นฟังเพื่อสละทรัพย์ให้ตน แต่ส่วนตนกลับไม่อาจเปลื้องความโลภได้ ในที่สุดก็ไม่อาจแสดงธรรมเพื่อพระนิพพานให้ใครฟังได้ แสดงธรรมไปเพื่อลาภแต่เพียงอย่างเดียว พวกอลัชชีอื่น ๆ ก็จะทำตามเพื่อหวังลาภสักการะ มุ่งมั่นแต่จะประจบสอพลอพระราชามหากษัตริย์และเศรษฐีคฤหบดี การบิดเบือนพระธรรมวินัยก็ดีการแสดงธรรมเพื่อหวังลาภก็ดี ก็ไม่ต่างอะไรกับการที่มหาชนเอาแก่นจันทน์ไปแลกกับนมบูดนั่นแล ผลนี้จักเกิดขึ้นในอนาคตกาลนานไกลโน้น หาเป็นอันตรายแก่มหาบพิตรในกาลบัดนี้ไม่
๑๒.ในสุบินนิมิตข้อที่ ๑๒ พระเจ้าโกศลราชกราบทูลว่า ข้าแต่พระองค์ผู้เจริญ ในสุบิน นั้นหม่อมฉันได้เห็นผลน้ำเต้าที่เข้าคว้านเนื้อออกแล้วจำนวนมาก ซึ่งควรจะลอยอยู่บนผิวน้ำ แต่กลับจมลงในน้ำ วิบากผลแห่งสุบินนี้จะเป็นอย่างไรพระพุทธเจ้าข้า?
สมเด็จพระบรมศาสดาตรัสวิสัชนาว่า มหาบพิตร! วิบากผลแห่งสุบินนิมิตนี้จักมีในอนาคตกาลเมื่อโลกแปรปรวน ในยุคสมัยนั้นผู้บริหารบ้านเมืองจะไม่แต่งตั้งผู้มีความรู้ดี ความสามารถดี มีความเพียบพร้อมด้วยจารีตประเพณีระเบียบวินัยไว้ในตำแหน่งบริหาร แต่กลับยกย่องคนพาลคนใจหยาบไว้ในตำแหน่งสำคัญ ๆ ในการบริหารบ้านเมือง ได้เป็นใหญ่เป็นโตคำพูดของคนดีจะด้อยราคาแต่คำพูดของคนพาลกลับเป็นคำได้ที่รับความนิยมยกย่องมีคนเชื่อถืออีกอย่างหนึ่งถ้อยคำของบรรพชิตทุศีลจะเป็นเสมือนคำนำสัตว์โลกออกไปจากทุกข์ได้ทันที มีพระสงฆ์ชื่นชม เชื่อถือ ฝ่ายคำพูดของภิกษุผู้มีศีลเป็นที่รัก ผู้มีความละอายต่อบาปกลับเป็นคำพูดที่ไม่ได้รับความยอมรับจากคณะสงฆ์และคฤหัสถ์อุบาสกอุบาสิกา ในอนาคตจักมีเหตุการณ์เช่นนี้ ผู้มีศีลมีธรรม พระสงฆ์ผู้ทรงศีลจะด้อยราคาเหมือนน้ำเต้าลอยน้ำ ส่วนคนพาลและภิกษุผู้ทุศีลจะเป็นผู้ได้รับการยอมรับหนักแน่นเหมือนน้ำเต้าเปล่าที่จมน้ำ สุบินนี้หาได้เป็นอันตรายแก่มหาบพิตรไม่ แต่จะเป็นอันตรายอันพึงเกิดมีขึ้นในอนาคตกาลโน้น
๑๓.ในสุบินนิมิตข้อที่ ๑๓ พระเจ้าโกศลราชกราบทูลว่า ข้าแต่พระพุทธองค์ผู้เจริญในสุบินนิมิตข้อที่สิบสามนี้ข้าพระองค์ได้เห็นศิลาแท่งใหญ่ ๆ เท่าปราสาทลอยอยู่ในน้ำดุจดังว่าสำเภาหรือเรือใหญ่ ๆ ฉะนั้น วิบากผลแห่งสุบินนี้จักเป็นเช่นไรพระพุทธเจ้าข้า?
พระพุทธองค์ทรงวินิจฉัยว่า วิบากผลแห่งสุบินนิมิตนี้จักมีขึ้นในกาลภายหน้า ยุคสมัยนั้นผู้ใหญ่ในบ้านเมืองหลงเหลิงอำนาจไม่ตั้งอยู่ในธรรม เกิดปัญหาวุ่นวายขึ้น เกิดความไม่เคารพซึ่งกันและกัน คำพูดคนดีไม่มีประโยชน์ คำพูดคนพาลกลับมีค่ามีประโยชน์ อีกประการหนึ่ง ถ้อยคำภิกษุผู้มีศีลผู้รอบรู้พระธรรมวินัยจะไม่ได้รับความยอมรับ แต่คำพูดของอลัชชีภิกษุ กลับได้รับ ความยอมรับ ภิกษุผู้มีศีลจะถูกพวกอลัชชีคัดค้านในท่ามกลางสงฆ์ ข้อนี้แหละเป็นเสมือนแผ่นหินลอยน้ำ คือคำพูดที่มีค่ากลับไร้ค่า แต่คำพูดที่ไร้ค่ากลับมีค่า เหตุการณ์นี้จะมีขึ้นในอนาคตกาลนานไกลโพ้น ขอถวายพระพร
๑๔.ในสุบินนิมิตข้อที่ ๑๔ พระเจ้าโกศลราชทรงมีพระราชปุจฉาถามต่อไปว่า ข้าแต่พระองค์ผู้เจริญ หม่อมฉันได้เห็นเขียดน้อยตัวหนึ่งประมาณเท่าดอกมะทรางเล็กไล่ติดตามงูเห่าตัวใหญ่ไปด้วยความรวดเร็ว แล้วกัดงูเห่ากลืนกินประหนึ่งว่ากัดก้านดอกอุบลฉะนั้น วิบากผลแห่งสุบินนิมิตข้อนี้จะเป็นเช่นไรพระพุทธเจ้าข้า?
พระตถาคตเจ้าได้ทรงวิสัชนาพระราชปุจฉาข้อนี้ว่า วิบากผลเรื่องนี้จักปรากฎขึ้นในอนาคตกาลเมื่อโลกเสื่อมทรามลง ในยุคนั้นมนุษย์จะมีราคะแรงกล้า มีสันดานชั่วหยาบประพฤติตัวไปตามอำนาจกิเลส มักลุ่มหลงไปในอำนาจเมียน้อย เมื่อเป็นเช่นนี้คนใช้ก็ดี สัตว์เลี้ยงก็ดี ทรัพย์สินเงินทองก็ดี จะอยู่ในอำนาจการบริหารของเมียเก็บเมียน้อย เมื่อเมียน้อยมีอำนาจมากครั้นสามีถามหาทรัพย์ที่หามาได้เธอก็เอะอะโวยวายต่าง ๆ นานา ด่าว่าเอาเสีย ๆ หาย ๆ สุดท้ายเธอก็คุมสามีไว้ในอำนาจแบบเบ็ดเสร็จเด็ดขาด นี่แลคือนิมิตแห่งนางเขียดตัวน้อยไล่กัดกินงูเห่าซึ่งเป็นเหตุการณ์ที่จะเกิดมีขึ้นในอนาคตกาล หาได้เป็นอันตรายใด ๆ แก่มหาบพิตรไม่ ขอถวายพระพร
๑๕.ในสุบินนิมิตข้อที่ ๑๕ พระเจ้าโกศลราช ทรงมีพระราชปุจฉาถามว่า พระพุทธเจ้าข้า ในสุบินข้อที่ ๑๕ นี้หม่อมฉันได้เห็นสุวรรณหงส์ซึ่งได้นามว่า "หงส์ทอง" เพราะขนที่ประดับกายมีสีคล้ายทองคำ หงส์ทองนั้นเที่ยวบินแวดล้อมฝูงอีกาที่เที่ยวบินอยู่ตามหมู่บ้าน ผลจากสุบินนิมิตนี้จะมีเป็นประการใดพระพุทธเจ้าข้า?
พระพุทธองค์ได้ทรงวินิจฉัยถวายพระพรว่า ขอถวายพระพรมหาราชเจ้า ผลแห่งสุบินนิมิต ข้อนี้จะมีขึ้นในกาลสมัยที่ผู้รับผิดชอบบริหารบ้านเมืองมีกำลังวาสนาน้อยในอนาคตกาล ในกาลนั้นคนเหล่านั้นไม่มีความรู้ ไม่มีความสามารถในศิลปะ ศาสตร์ต่าง ๆ ไม่แกล้วกล้าในการสงครามแบบต่าง ๆ พวกเขามักสงสัยในความวิบัติของชาติบ้านเมือง ไม่เอาเพื่อนเอาญาติเอาแต่คนที่สนองอำนาจของตนได้ คนหวังดีจึงหนีหน่ายแต่คนหวังเข้ามาห้อมล้อม ทำให้คนดีต้องระหกระเหินไปตามยถากรรมหรืออาจต้องเข้าไปอุปถัมภ์บำรุงผู้นำปัญญาทราม มหาบพิตรนี้แลคือสุวรรณหงส์ ต้องไปแวดล้อมอีกา เหตุการณ์จักมีในอนาคตกาลข้างหน้า หาได้มีในรัชสมัยของมหาบพิตรไม่ ขอมหาบพิตรอย่าได้ทรงปริวิตกเลย ขอถวายพระพร
๑๖.ในสุบินนิมิตข้อที่ ๑๖ ซึ่งเป็นข้อสุดท้าย พระเจ้าโกศลราชทรงมีพระราชปุจฉาถามต่อไปว่า ข้าแต่พระผู้มีพระภาคเจ้าผู้ประเสริฐ หม่อมฉันได้เห็นฝูงแพะจำนวนมากไล่ติดตามเสือเหลืองแล้วรุมจับเสือเหลืองกินกันอย่างเพลิดเพลิน ภายหลังบรรดาเสือเหลืองและเสือดาวเป็นต้นพอเห็นแพะแต่ไกลก็พากันสะดุ้งหวาดกลัว วิ่งหนีหลบซ่อนเอาตัวรอดกันอย่างสับสนอลหม่าน วิบากผลแห่งสุบินนิมิตนี้จะมีประการใดพระพุทธเจ้าข้า?
สมเด็จพระบรมศาสดาตรัสถวายพระพรวิสัชนาว่า ขอถวายพรมหาราชเจ้า ผลนี้จะมีในกาลข้างหน้าสมัยที่ปวงผู้ปกครองบ้านเมืองไร้ศีลไร้ธรรม ในสมัยนั้น ปวงชาวบ้านที่มักใหญ่ในอำนาจพากันเข้ามายึดอำนาจปกครองบริหารบ้านเมือง ฝ่ายตระกูลที่เคยบริหารบ้านเมืองมาแต่เดิมก็ตกอับพากันถดถอยกลับเป็นคนด้อยวาสนาบารมี หากจะมีการโต้แย้งในงานราชการบริหารบ้านเมืองตามจารีตประเพณีอันดีงามก็ไม่ผู้มีอำนาจคนใดใส่ใจฟัง ทั้งอาจจะถูกโต้ตอบประณามกลับมาให้เสียความรู้สึกจนหมดอาลัยในการที่จะช่วยบ้านช่วยเมือง
อีกอย่างหนึ่งในสมัยนั้น ภิกษุผู้สันดานหยาบบาปหนา จะพากันย่ำยีภิกษุผู้มีศีลตามความชอบใจ จะด่าพ่อด่าแม่ใครก็ยังได้รับความเคารพศรัทธาจากพวกมิจฉาทิฎฐิเห็นผิดเป็นชอบ ภิกษุผู้มีศีลจึงพากันยอมหลบไปจากสังคมเข้าป่าแสวงหาธรรมตามลำพังแห่งตน ๆ ข้อที่คนชั่วรุกรานคนดี ภิกษุอลัชชีรุกรานท่านผู้มีศีลนี้แล เป็นนิมิตแห่งนางแพะไล่กัดกินเสือเหลืองที่ปรากฎในสุบินนิมิตของมหาบพิตร ขอถวายพระพร
เมื่อสมเด็จพระบรมศาสดาได้ทรงวิสัชนามหาสุบินนิมิตทั้ง ๑๖ ข้อแล้ว ตรัสเล่าต่อไปว่ามหาบพิตร ความฝันทั้ง ๑๖ ประการนี้จะปรากฎแก่มหาบพิตรเท่านั้นก็หามิได้ ในอดีตกาลก็เคยมีมาแล้วเหมือนกัน และในครั้งนั้นก็มีเหตุการณ์คล้าย ๆ กันกับเหตุการณ์ครั้งนี้ คือสมัยหนึ่งเมื่อพระพุทธองค์ยังเสวยพระชาติเป็นพระโพธิสัตว์ก็ได้เกิดเรื่องทำนองนี้มาแล้ว และพวกพราหมณ์ปุโรหิตาจารย์ผู้มักมากในลาภสักการะก็ได้ประพฤติตนทำทีจะบูชายัญ อันเป็นการเบียดเบียนชีวิตสัตว์เช่นนี้มาแล้วเช่นกัน แต่เมื่อได้ฟังพระโพธิสัตว์วินิจฉัยปัญหาทั้งพระราชาและชาวพาราต่างก็ประสพพบกับความสวัสดี และได้ทรงสรุปชาดกว่า ขอมหาบพิตรจงถอนพิธีการบูชายัญเสียให้หมดเถิด และทรงชี้แจงว่าพระเจ้าพาราณสีในครั้งกระโน้นคือพระอานนท์ในปัจจุบัน สวนดาบสผู้โพธิสัตว์ในสมัยนั้นก็คือเราตถาคตนี่เอง เรื่องราวในมหาสุบินนิมิตก็จบลงด้วยประการฉะนี้
http://watraja.org/index.php?option=con ... mitstart=0
http://www.sati99.com/index.php?lay=sho ... &Id=262890
มหาสุบินชาดก
-
- Verified User
- โพสต์: 269
- ผู้ติดตาม: 0
มหาสุบินชาดก
โพสต์ที่ 3
ผมมีครับ เป็นหนังสือเรื่อง พุทธ ทำนาย น่าสนใจดีนะครับ เล่มของผมเค้าจะมีหลักธรรมะเอาไว้สอนใจด้วย ครับ
แต่เล่มที่ผมมีรู้สึกตอนนี้ไม่เห็นมีขายแล้วนะ แต่จะมีอีกเล่มที่หนากว่า เป็นฉบับพิมพ์ใหม่ ผมยังไม่ได้ไปดูเลย ผมเห็นวางอยู่ที่ SE-ED สีลมคอมเพล็กครับ ถ้าใครสนใจลองไปดูนะครับ
แต่เล่มที่ผมมีรู้สึกตอนนี้ไม่เห็นมีขายแล้วนะ แต่จะมีอีกเล่มที่หนากว่า เป็นฉบับพิมพ์ใหม่ ผมยังไม่ได้ไปดูเลย ผมเห็นวางอยู่ที่ SE-ED สีลมคอมเพล็กครับ ถ้าใครสนใจลองไปดูนะครับ