สินทรัพย์หมุนเวียนเป็นสินทรัพย์ที่เป็นเงินสดหรือที่จะสามารถเปลี่ยนเป็นเงินสดได้ภายในระยะเวลา 1 ปี ของอายุสินทรัพย์นั้นๆ สินทรัพย์หมุนเวียนที่เราพบเห็นบ่อยๆ ได้แก่ เงินสด, ลูกหนี้การค้า, ลูกหนี้การค้ากิจการที่เกี่ยวข้องกัน, เงินให้กู้ยืมระยะสั้นและเงินทดรองแก่กิจการที่เกี่ยวข้องกัน , สินค้าคงเหลือ และ ค่าใช้จ่ายจ่ายล่วงหน้า
สินทรัพย์ที่สามารถเปลี่ยนมาเป็นเงินสดได้เร็ว เราจะถือว่าสินทรัพย์นั้นมีความคล่องตัวสูงกว่าสินทรัพย์ที่ใช้เวลานานในการเปลี่ยนมาเป็นเงินสด เช่น ลูกหนี้การค้าถือว่ามีความใกล้เป็นเงินสดมาก เพราะเมื่อถึงกำหนดชำระเงิน ก็จะเปลี่ยนสภาพเป็นตัวเงินทันที เป็นธรรมดาที่บริษัทจะเก็บเงินจากลูกหนี้ไม่ได้ครบทั้งหมด ยกเว้นกรณีที่ขายเป็นเงินสดไม่มีการให้เครดิตเลย ลูกหนี้การค้าที่ปรากฏในงบดุลจะแสดงด้วยยอดลูกหนี้ที่คาดว่าจะเก็บได้จริงๆ ฉะนั้นจึงต้องมีการประมาณการว่าจะเก็บไม่ได้สักเท่าไร หรือจะเป็นหนี้สูญเท่าไร ด้วยการตั้งสำรองไว้ หรือเรียกว่าค่าเผื่อหนี้สงสัยจะสูญซึ่งเป็นการประมาณการล่วงหน้าโดยอาจจะดูจากสถิติ
ลูกหนี้การค้ากิจการที่เกี่ยวข้องกัน เป็นลูกหนี้อันเกิดจากการดำเนินการค้าตามปกติ แต่ตัวลูกหนี้มีความสัมพันธ์กับธุรกิจ ซึ่งความสัมพันธ์นี้อาจมีได้หลายระดับ และหลายลักษณะ เช่นอาจเกิดจากการมีผู้บริหารระดับสูงร่วมกัน หรือมีการถือหุ้นในระหว่างกันจนทำให้มีส่วนในการบริหารข้ามกิจการกันได้
เงินให้กู้ยืมระยะสั้นและเงินทดลองแก่กิจการที่เกี่ยวข้องกัน เช่นเดียวกับลูกหนี้การค้า หากเป็นรายการที่เกิดขึ้นระหว่างกิจการที่เกี่ยวข้องกัน จำเป็นต้องแยกออกมาจากรายการที่ทำร่วมกับบุคคลอื่น เพื่อให้เห็นได้ชัดเจน
ส่วนสินค้าคงเหลือนั้น จะใช้ราคาสุทธิหลังจากหักสำรองสินค้าล้าสมัยและค่าเผื่อการลดมูลค่าของสินค้า ซึ่งเท่ากับเป็นการรับรู้ผลเสียหายที่เกิดจากสินค้าล้าสมัย หรือแนวโน้มสินค้าที่มีราคาลดลงทันทีใน วันที่ระบุในงบดุล โดยไม่รอให้ถึงวันขายจริง ส่วนมากเราจะยอมรับรู้ผลเสียหายง่ายและเร็วกว่าการรับรู้ผลกำไรซึ่งมักจะรอไปรับรู้เมื่อเกิดขึ้นแล้ว สินค้าคงเหลือ จะต้องขายให้ได้เสียก่อน แล้วกลายสภาพมาเป็นลูกหนี้ ก่อนจะมาเป็นเงินสดอีกต่อหนึ่ง การเรียงรายการสินทรัพย์ในงบดุลจะเรียงลำดับสินทรัพย์ที่มีความคล่องตัวขึ้นก่อน เงินสด จึงมาก่อนลูกหนี้ และลูกหนี้มาก่อนสินค้าคงเหลือ
สำหรับค่าใช้จ่ายจ่ายล่วงหน้าที่แสดงในสิ้นทรัพย์หมุนเวียนมักเป็นการจ่ายล่วงหน้าสำหรับระยะเวลาสั้นๆ แต่ถ้าเป็นการจ่ายล่วงหน้าที่นานเกินกว่า 1 ปี ส่วนที่เกินกว่า 1 ปี ก็จะต้องถือเป็นสินทรัพย์ที่ไม่หมุนเวียน ค่าใช้จ่ายจ่ายล่วงหน้าปกติจะไม่สามารถกลับมาเป็นเงินสดอีก แต่จะช่วยลดจำนวนเงินสดที่ต้องจ่ายให้น้อยลง เป็นรายการที่มีความคล่องตัวน้อยกว่าสินค้าคงเหลือ บางครั้งอาจเรียกรวมๆ ว่าสินทรัพย์หมุนเวียนอื่น
เราจึงสามารถนำยอดรวมของสินทรัพย์หมุนเวียนมาใช้ในการคำนวนว่าบริษัทที่เราอยากจะลงทุนนั้น มีเงินทุนหมุนเวียน (working capital) มากน้อยแค่ไหน ปกติในการทำการค้า บริษัทมักจะจำเป็นที่จะต้องให้ credit กับลูกค้า บริษัทจึงควรจะต้องมีเงินสดจำนวนหนึ่งไว้หมุนเวียนก่อน ระหว่างที่ยังเก็บเงินจากลูกค้าไม่ได้
สินทรัพย์หมุนเวียนยังเป็นเครื่องมือในการดูความสามารถในการชำระหนี้ของบริษัทนั้นๆอีกด้วย อย่างไรก็ตามถึงแม้บริษัทจะมีสินทรัพย์หมุนเวียนสูงมากกว่าหนีสิ้นหมุนเวียนก็ไม่ได้หมายความว่าเมื่อถึงกำหนดชำระเงินบริษัทจะมีเงินสดเพียงพอเพราะเรายังจะต้องดูสัดส่วนของสินทรัพย์หมุนเวียนในบริษัทนั้นๆด้วย เช่นถ้าหากสินทรัพย์หมุนเวียนไปอยู่ที่สินค้าคงเหลือเป็นจำนวนมหาศาล และยอดขายสินค้าตกต่ำลงเป็นลำดับ ลูกหนี้ก็เก็บเงินไม่ได้ อย่างนี้องค์กรนั้นก็คงจะต้องประสบปัญหาสภาพคล่องอย่างแน่นอน
ดั้งนั้นสินทรัพย์หมุนเวียนเป็นส่วนสำคัญในการตัดสินใจลงทุนบริษัทใดบริษัทหนึ่ง เราจึงควรจะทำความเข้าใจสินทรัพย์หมุนเวียนที่ปรากฎในงบดุลของบริษัทนั้น
Authors: tira และ chawaan
หากมีคำถามหรือข้อสงสัยประการใดถามได้เลยนะคะ
