Thai VI

Ben Graham, my friend and teacher, long ago described the
mental attitude toward market fluctuations that I believe to be
most conducive to investment success. He said that you should
imagine market quotations as coming from a remarkably
accommodating fellow named Mr. Market who is your partner in a
private business. Without fail, Mr. Market appears daily and
names a price at which he will either buy your interest or sell
you his.

Even though the business that the two of you own may have
economic characteristics that are stable, Mr. Market's quotations
will be anything but. For, sad to say, the poor fellow has
incurable emotional problems.
At times he feels euphoric and can
see only the favorable factors affecting the business. When in
that mood, he names a very high buy-sell price because he fears
that you will snap up his interest and rob him of imminent gains.
At other times he is depressed and can see nothing but trouble
ahead for both the business and the world. On these occasions he
will name a very low price, since he is terrified that you will
unload your interest on him.

Mr. Market has another endearing characteristic: He doesn't
mind being ignored. If his quotation is uninteresting to you
today, he will be back with a new one tomorrow. Transactions are
strictly at your option. Under these conditions, the more manic-
depressive his behavior, the better for you.

But, like Cinderella at the ball, you must heed one warning
or everything will turn into pumpkins and mice: Mr. Market is
there to serve you, not to guide you. It is his pocketbook, not
his wisdom, that you will find useful. If he shows up some day
in a particularly foolish mood, you are free to either ignore him
or to take advantage of him, but it will be disastrous if you
fall under his influence.

Indeed, if you aren't certain that you
understand and can value your business far better than Mr.
Market, you don't belong in the game. As they say in poker, "If
you've been in the game 30 minutes and you don't know who the
patsy is, you're the patsy.{ผู้ถูกหลอกง่าย,ผู้ถูกควบคุมได้ง่าย(dummy)}"

..

In my opinion, investment success
will not be produced by arcane formulae, computer programs or
signals flashed by the price behavior of stocks and markets.
Rather an investor will succeed by coupling good business
judgment with an ability to insulate his thoughts and behavior
from the super-contagious emotions that swirl about the
marketplace. In my own efforts to stay insulated, I have found
it highly useful to keep Ben's Mr. Market concept firmly in mind.

http://www.berkshirehathaway.com/letters/1987.html

คนที่จะเข้ามาลงทุนหรือซื้อขายหุ้นในตลาดหลักทรัพย์นั้น ผมคิดว่าควรที่จะต้องทำความเข้าใจตั้งแต่แรกว่า กิจกรรมการลงทุนหรือเล่นหุ้นนั้นมีโอกาสที่จะทำให้คุณ “ติด” ได้ เพราะธรรมชาติของมันนั้นมีลักษณะของการ “เสพติด” และถ้าคุณไม่รู้ตัว ทำกิจกรรมนี้อย่างไม่ถูกต้อง คุณอาจจะประสบกับหายนะได้

คำว่าเสพติดในความหมายของผมนั้น ไม่ใช่เฉพาะยาหรือสิ่งเสพติดที่เรานำเข้าสู่ร่างกายและทำให้ร่างกายต้องการอยู่เสมอเท่านั้น แต่มันรวมถึงกิจกรรมที่ทำให้สมองหรือจิตใจของเรามีความสุขและเรียกร้องที่จะต้องทำอยู่เสมอ

การติดอะไรบางอย่างนั้นไม่ใช่เรื่องร้ายแรงอะไร ว่าที่จริง ผมคิดว่าคนทุกคนจะต้องติดหรือเสพอะไรบางอย่างที่ทำให้ติดและมักจะต้องทำอยู่เสมอ ผมเองเคยติดอะไรมานับไม่ถ้วน ช่วงหนึ่งเคยบ้าเล่นหมากรุกก็เล่นทั้งวันไม่กินข้าวปลาอาหารตามเวลา ระยะนี้ก็บ้าดื่มชาเขียววันละ 2 ขวดจนต้องชงดื่มเอง และที่ต้องทำติดต่อกันมานานนับสิบปีก็คือการจ็อกกิ้งซึ่งต้องเรียกว่าติด เพราะถ้าไม่ทำจะรู้สึกหงุดหงิด เขาบอกว่าการออกกำลังกายทำให้ร่างกายหลั่งสารเอ็นโดฟินซึ่งเป็นฝิ่นธรรมชาติที่ทำให้เราติด แต่สิ่งนี้ไม่ใช่เรื่องเลวร้าย กลับดีด้วยซ้ำไป

กิจกรรมที่ผมคิดว่าทำให้คนติดได้มากที่สุดอย่างหนึ่งก็คือการพนันซึ่ง แน่นอน รวมไปถึงหวยและล็อตเตอรี่ซึ่งคนจำนวนเป็นล้าน ๆ ทั่วประเทศติดกันงอมแงม วันออกล็อตเตอรี่กิจกรรมต่าง ๆ โดยเฉพาะตามสถานที่ทำงานที่มีคนติดหวยมาก ๆ แทบจะสะดุดหยุดลงเพื่อรอฟังผลการออกสลาก แต่สิ่งที่เลวร้ายที่สุดมักเกิดกับ “สิงห์การพนัน” ที่ติดการพนันขนาดที่ต้องเล่นเป็นประจำจนขาดทุนหมดตัวเป็นหนี้สินมากมาย

ผมคิดว่าการพนันทำให้คนติดเพราะการชนะพนันทำให้เรามีความสุขและสมองคงบันทึกความรู้สึกนี้ไว้ค่อนข้างแน่นหนา ในขณะที่การแพ้พนันนั้นเป็นสิ่งที่ไม่รื่นรมย์ซึ่งจิตใจของเราไม่อยากรับรู้ ดังนั้นเรามักจะลืมได้ง่าย ยิ่งเราพนันบ่อย จิตใจก็คงได้รับความสุขจากการชนะพนันมากขึ้นเท่านั้น ขณะที่การพ่ายแพ้แม้จะเกิดขึ้นเท่ากับหรือมากกว่า แต่จิตใจไม่อยากรับรู้ดังนั้น อาการ “ติด” ก็เกิดขึ้น เราติดเพราะเราหวังจะได้กำไร เราหวังที่จะชนะในการพนัน พูดง่าย ๆ เราโลภ

หุ้นนั้น แน่นอน มีลักษณะของการพนัน แต่เป็นการพนันที่ต้องใช้ฝีมือ ความรู้ ความสามารถ บางคนบอกว่าต้องสามารถใช้ศาสตร์ระดับนักวิทยาศาสตร์ทางด้านจรวด คนจำนวนมากเชื่อว่าต้องรู้เศรษฐศาสตร์มหภาคและการเงินระดับโลก แต่หลาย ๆ คนเชื่อว่าต้องรู้จิตวิทยามวลชนผสมผสานกับเส้นกราฟทางเทคนิคต่าง ๆ ในขณะที่อีกหลาย ๆ คนอาศัยแต่ข่าว ทั้งข่าววงใน และข่าวการเล่นของขาใหญ่ ไม่ว่าจะใช้อะไรเป็นเครื่องมือ ทั้งหมดนี้เพียงเพื่อที่จะเอาชนะในการซื้อขายหุ้น

การเข้าตลาดหุ้นที่ทำให้ “ติด” ง่ายที่สุดก็คือ การเล่นหุ้นที่มีลักษณะของการพนันมากที่สุด นั่นก็คือการซื้อขายหุ้นแบบ Trader คือการลงทุนที่หวังกำไรจากส่วนต่างของราคาหุ้นที่ขึ้นลงผันผวนในระยะสั้น และหุ้นที่จะทำให้คนติดมากที่สุดก็คือหุ้นที่มีคุณสมบัติสำคัญก็คือ ต้องเป็นหุ้นที่มีราคาขึ้นลงแตกต่างกันสูงมากในระยะเวลาอันสั้นซึ่งจะทำให้เกิดส่วนต่างของกำไรสูงมาก และต้องเป็นหุ้นที่มีสภาพคล่องสูงมาก สามารถซื้อหรือขายในราคาที่เห็นได้ตลอดเวลา ซึ่งหุ้นที่เข้าข่ายตามคุณสมบัติดังกล่าวก็คือหุ้นขนาดใหญ่ที่กำลังมีข่าวดีมาก ๆ และหุ้นขนาดเล็กที่มีคุณภาพของผลการดำเนินงานต่ำ แต่มี “อนาคต” ทั้งที่เป็นจริงหรือถูก “สร้างภาพ” ขึ้นดีมาก แต่ที่สำคัญขาดไม่ได้ก็คือ มี “เจ้ามือ” ที่จะต้องเป็นผู้ซื้อขายนำ “ทำตลาด”
การ “เสพ” หุ้นที่มีการเก็งกำไรสูง เป็นเรื่องที่อันตราย เพราะถ้าเราทำบ่อย ๆ ในที่สุดเราก็จะติดและเข้าร่วมในกิจกรรมเก็งกำไรทุกครั้งที่เกิดขึ้น และในที่สุดเราก็จะพบว่าเงินในกระเป๋าของเราน้อยลงไปเรื่อย ๆ ตรงกันข้าม ถ้าเรา “เสพ” หุ้นแบบ Value ลงทุนระยะยาวในหุ้นที่มีผลการดำเนินงานดี มีราคาต่ำกว่าพื้นฐาน และ “พนัน” ว่า กิจการจะมีผลการดำเนินงานดีขึ้น จ่ายปันผลมากขึ้นเรื่อย ๆ เราก็จะได้กำไรในระยะยาว เงินในกระเป๋าเพิ่มขึ้นเรื่อย ๆ การที่เราจะ “ติด” หุ้นแบบนี้ก็จะไม่ส่งผลเสียหาย แต่จะสร้างความสุขที่ยั่งยืนเหมือนกับที่เราติดการออกกำลังกายอย่างไรอย่างนั้น และถ้ามีช่วงไหนที่หุ้นเก็งกำไรเย้ายวนใจมาก ๆ สิ่งที่เราจะต้องทำในกรณีนี้ก็คือ Just Say No