Thai VI

หนี้สินไม่หมุนเวียน (หนี้สินระยะยาว)

หมายถึง หนี้สินที่กิจการก่อขึ้นโดยมีกำหนดระยะเวลาในการจ่ายชำระคืนเกินกว่า 1 ปี หรือเกินกว่ารอบระยะเวลาการดำเนินงานปกติของกิจการ ส่วนใหญ่เกิดขึ้นได้ 3 รูปแบบ ดังนี้

1.เกิดจากการดำเนินงานตามปกติของกิจการ หมายถึง เกิดจากการที่กิจการดำเนินงานต่างๆ ในการประกอบธุรกิจ อาทิ เช่น การให้บริการ การจำหน่ายสินค้า หรือการอุตสาหกรรม ตัวอย่างเช่น
• รายได้รอตัดบัญชีหรือรายได้รอรับรู้ คือ เงินที่กิจการได้รับมาล่วงหน้าสำหรับรายได้ที่ยังไม่เกิดขึ้น (บริษัทยังไม่ได้ให้บริการ) เงินจำนวนนี้จึงถือเป็นหนี้สินในงบดุล แทนที่จะถือเป็นรายได้ในงบกำไรขาดทุน แต่ในงวดถัดไปทันทีที่บริษัทให้บริการกับลูกค้า บริษัทจะตัดบัญชีหนี้สินรายการนี้เป็นรายได้ เช่น ค่าเบี้ยประกันรับล่วงหน้า ค่าโฆษณารับล่วงหน้า เป็นต้น
• หนี้สินภาษีเงินได้รอตัดบัญชี คือ จํานวนภาษีเงินได้ที่กิจการต้องจ่ายในอนาคตซึ่งเกิดจากผลแตกต่างชั่วคราวที่ต้องเสียภาษี

2.เกิดจากการจัดหาเงิน หมายถึง การจัดหาเงินทุนในลักษณะที่บริษัทเข้าทำสัญญากู้ยืมเงินจากเจ้าหนี้ เช่น ธนาคารพาณิชย์ บริษัทเงินทุน เป็นต้น ตัวอย่างเช่น
• หุ้นกู้ คือ ตราสารแสดงภาระหนี้สินที่บริษัทจดทะเบียนขอกู้เงินจากนักลงทุน เช่น หุ้นกู้แปลงสภาพ หุ้นกู้ด้อยสิทธิ หุ้นกู้ไถ่ถอนได้ เป็นต้น โดยบริษัทจะออกใบหุ้นกู้เพื่อเป็นสัญญา ใบหุ้นกู้จะระบุ มูลค่าหุ้นกู้ จำนวนหุ้นกู้ งวดการจ่ายดอกเบี้ย อัตราดอกเบี้ย และวันไถ่ถอนหุ้นกู้
• หนึ้สินสัญญาเช่าระยะยาว คือ หนี้สินที่เกิดจากการทำสัญญาซื้อขายสินทรัพย์แบบผ่อนชำระ ซึ่งกิจการจะมีสิทธิในการครอบครองและใช้ประโยชน์จากสินทรัพย์นั้น แต่กรรมสิทธิยังคงเป็นของเจ้าของสินทรัพย์
• เจ้าหนี้จำนอง คือ การกู้ยืมโดยนำอสังหาริมทรัพย์ เช่น ที่ดิน อาคาร โรงงาน ไปใช้เป็นหลักประกัน ซึ่งเจ้าหนี้สามารถควบคุมสินทรัพย์ที่เป็นหลักประกันได้

3.เกิดจากการกะประมาณ (เรียกว่า ประมาณการหนี้สิน) หมายถึง หนี้สินที่บริษัทอาจไม่ทราบจำนวนเงินแน่นอนที่ต้องจ่ายชำระให้กับหนี้สินหรือไม่ทราบเวลาที่ต้องจ่ายชำระอย่างแน่ชัด แต่บริษัทสามารถประมาณจำนวนที่ต้องจ่ายได้ ตัวอย่างเช่น
• ประมาณการหนี้สินจากการรับประกันสินค้า คือ หนี้สินที่เกิดขึ้นจากการที่บริษัทรับประกันคุณภาพสินค้าที่ขาย เช่น บริษัทรับประกันจะซ่อมสินค้าให้โดยที่ลูกค้าไม่ต้องเสียค่าใช้จ่าย หากสินค้าที่ขายเกิดเสียหายชำรุดจากการใช้งานภายใน 1 ปี หลังจากที่ขาย บริษัทต้องประมาณจำนวนเงินที่คาดว่าจะต้องจ่ายซ่อมและบันทึกเป็นประมาณการหนี้สินจากการรับประกันการซ่อม
• หนี้สินโครงการผลประโยชน์พนักงาน คือ หนี้สินที่เกิดจากการที่บริษัทสัญญาจะให้บำเหน็จ บำนาญ ค่ารักษาพยาบาล และอื่นๆ เช่น เงินชดเชยตามพระราชบัญญัติคุ้มครองแรงงาน พ.ศ. 2541 ซึ่งต้องจ่ายให้พนักงานที่เกษียณอายุ ทำให้นายจ้างมีหนี้สินที่ต้องบันทึกไว้เป็นค่าใช้จ่ายในปัจจุบัน แม้บริษัทจะไม่ทราบว่าหนี้สินที่แท้จริงมีจำนวนเท่าใดและจะต้องจ่ายเมื่อไร แต่บริษัทสามารถประมาณจำนวนหนี้สินรายการนี้ได้และบันทึกเป็นหนี้สินไว้ในงบดุล ในเรื่องจำนวนเงิน และพนักงานที่จะได้รับผลประโยชน์

หนี้สินไม่หมุนเวียน เป็นแหล่งเงินทุนนอกเหนือจากการลงทุนเพิ่มของผู้ถือหุ้นและผลกำไรของกิจการ หนี้สินไม่หมุนเวียนจะมีผลดีมากกว่าการเพิ่มทุน เพราะจะไม่ทำให้สัดส่วนของการถือหุ้นเปลี่ยนแปลง ซึ่งทำให้อำนาจในการบริหารของผู้ถือหุ้นยังคงเหมือนเดิม และดอกเบี้ยที่ต้องจ่ายเป็นผลตอบแทนให้เจ้าหนี้นั้นสามารถหักเป็นค่าใช้จ่ายทางภาษีได้

หนี้สินที่อาจเกิดขึ้น
หนี้สินที่อาจเกิดขึ้น แม้ว่าจะมีชื่อเรียกว่า "หนี้สิน" แต่รายการนี้ยังไม่ถือเป็นหนี้สินที่จะต้องนำมาแสดงในงบดุลเนื่องจากยังไม่เข้าเงื่อนไขเป็นหนี้สินตามคำนิยามทางบัญชี เช่น บริษัทอาจมีคดีความฟ้องร้องซึ่งอยู่ในระยะเริ่มต้นจนไม่สามารถคาดการณ์ได้ว่า ผลของคดีจะออกมาในรูปใด เช่น บริษัทถูกฟ้องร้องเรียกค่าเสียหายจากการค้ำประกันเงินกู้ หรือภาษีที่อาจถูกประเมินเพี่ม เป็นต้น
เนื่องจากหนี้สินที่อาจเกิดขึ้นนี้ยังไม่ถือเป็นหนี้สิน บริษัทจึงไม่ต้องรับรู้รายการนี้เป็นหนี้สินในงบดุล แต่ต้องเปิดเผยข้อมูลไว้ในหมายเหตุประกอบงบการเงิน

หากมีข้อสงสัย ถามได้เลยค่ะ หรือถ้าชอบบทความ อย่าลืมกด + นะคะ

ช่วยยกตัวอย่างที่เป็น บ จริง มี กลบัญชีที่ซ่อนไว้ และpitfall สำหรับเรื่องนี้ที่ต้องระวังได้ไหมครับ ขอบคุณ

หนี้ระยะยาวที่มีการลดหนี้ให้จะบันทึกลงในรายการอะไรครับ แล้วถ้ามีการลดให้เฉพาะดอกเบี้ยจะมีการบันทึกไว้ในงบหรือเปล่าครับ

ขอโทษที่มาตอบช้านะคะ สำหรับคำตอบข้อแรก

ตัวอย่างบริษัทยักษ์ใหญ่ข้ามชาติที่ล้มเหลว เช่น Enron, Worldcom มีกลบัญชีที่ซ่อนไว้ในที่นี้ คือ การทำธุรกรรมหรือรายการนอกงบดุล หมายถึง รายการที่กิจการจะซ่อนหนี้สินของกิจการออกจากงบดุล โดยการปกปิดรายการหรือทำการหลบซ่อนบัญชี ทั้งหนี้สินที่เกิดขึ้นจริง และ หนี้สินที่อาจจะเกิดขึ้นในอนาคต

วิธีการหลบซ่อนหนี้สินออกจากรายงานทางการเงินที่มักจะเกิดขึ้น มีดังต่อไปนี้

• การไม่บันทึกหนี้สินที่คาดว่าจะเกิดขึ้น หรือหนี้สินที่อาจจะเกิดขึ้น
คือ กิจการมักจะไม่แสดงรายการหนี้สินให้ครบถ้วนโดยการตกแต่งบัญชี หลีกเลี่ยงการบันทึกหนี้สินไม่ว่าจะเป็นหนี้สินที่เกิดขึ้นแล้ว หรือหนี้สินที่อาจจะเกิดขึ้นในอนาคต ตัวอย่างภาระผูกพันที่กิจการมักจะไม่ทำการบันทึกและเปิดเผยในรายงานการเงิน ได้แก่ ค่าตอบแทนพิเศษแก่คณะกรรมการและฝ่ายบริหาร

หนี้สินอันอาจเกิดขึ้นหากกิจการแพ้คดีความ ซึ่งอยู่ระหว่างการพิจารณา
หากกิจการไม่บันทึกหนี้สินที่คาดว่าจะเกิดขึ้น ก็จะส่งผลกระทบให้งบการเงินของบริษัทแสดงผลกำไรสูงกว่าความเป็นจริง เนื่องจากการบันทึกค่าใช้จ่ายต่ำเกินไป และหนี้สินที่ปรากฏต่ำกว่าความเป็นจริงเพราะกิจการไม่ทำการบันทึกประมาณการหนี้สินที่อาจจะเกิดขึ้น ส่งผลเสียต่อผู้ใช้รายงานการเงิน โดยเฉพาะนักลงทุน ซึ่งเป็นผลจากการประเมินราคาของหลักทรัพย์ สูงกว่าความเป็นจริง และ ตัดสินใจลงทุนซื้อหลักทรัพย์นั้น ๆ ในราคาที่แพงเกินกว่ามูลค่าที่แท้จริง และในที่ สุดนักลงทุนเหล่านั้นก็จะประสบปัญหาขาดทุน เมื่อความจริงปรากฏ ขึ้นในภายหลัง

• การไม่เปิดเผยภาระผูกพันที่มีอยู่ในปัจจุบัน หรือ ภาระหนี้สินที่อาจเกิดขึ้นในอนาคต
บริษัทมักจะรับรู้รายการโดยยึดหลักรูปแบบทางกฎหมายสำคัญกว่าเนื้อหาสาระทางเศรษฐกิจ และไม่รับรู้ความเป็นจริงเชิงเศรษฐกิจของรายการนั้น ๆ เพื่อบิดเบือนข้อเท็จจริงและปกปิดเนื้อหาสาระสำคัญของรายการที่เกิดขึ้น โดยไม่เปิดเผยถึงภาระผูกพันที่มีอยู่ในปัจจุบัน หรือภาระหนี้สินที่ อาจเกิดขึ้นในอนาคตของกิจการต่าง ๆ

• การสร้างรายการเพื่อล้างหนี้สินออกจากบัญชี
การล้างหนี้สินโดยที่กิจการเลือกใช้วิธีทางการบัญชีในรูปแบบต่างๆ และอาศัยช่องโหว่ของมาตรฐานการบัญชีเพื่อที่จะทำให้หนี้สินของกิจการที่ก่อไว้หายไปจากบัญชีและงบการเงิน ซึ่งวิธีการต่าง ๆ ที่กิจการเหล่านั้นเลือกใช้ล้วนแล้วแต่ส่งผลให้ จำนวนหนี้สินของกิจการที่ปรากฏในงบการเงินต่ำกว่าความเป็น จริงอย่างมา

คุณ nearly ค่ะ ขอโทษที่ตอบช้านะคะพอดีวันนี้มีเรียน
."สำหรับหนี้ระยะยาวถ้าเจ้าหนี้ผ่อนผันลดหนี้ให้โดยลดเงินต้น เช่น หนี้ 3 ล้าน ลดเหลือ 2 ล้าน ให้บันทึก ส่วนลด 1 ล้านเข้า รายได้อื่นๆ (other income)ค่ะ ส่วนเรื่องการลดหนี้โดยเจ้าหนี้ลดดอกเบี้ยให้ ต้องนำดอกเบี้ยที่ต้องจ่ายชำระและเงินต้นมาคิด Present value แล้วนำมาเทียบกับยอดหนี้สินในงบดุล ถ้าต่ำกว่าหนี้สินที่เคยบันทึกไว้ ให้บันทึกกำไรทันทีในงบกำไรขาดทุนของงวดนั้นค่ะ ส่วนดอกเบี้ยที่จะต้องจ่ายก็บันทึกเป็นดอกเบี้ยจ่ายตามปกติ เช่น ปีที่แล้วจ่ายดอกเบี้ย 7 พัน ปีนี้เจ้าหนี้ลดค่าดอกเบี้ยเหลือ 5พัน ก็บันทึกค่าดอกเบี้ยตามที่จ่ายจริง 5 พันในงบการเงินค่ะ คุณ nearly สามารถอ่านเพิ่มเติมได้จากบทความ “กำไรจากการปรับโครงสร้างหนี้” ที่เพื่อนเขียนได้นะคะ

ขอบคุณสำหรับคำตอบครับ

ไม่ต้องรีบตอบก็ได้จ้า

ขอบคุณครับ