ที่ดิน อาคาร และอุปกรณ์
โพสต์แล้ว: อังคาร มี.ค. 27, 2012 9:11 pm
ที่่ดิน อาคาร และอุปกรณ์
ที่ดิน อาคาร และอุปกรณ์เป็นสินทรัพย์มีตัวตนที่มีอายุการใช้งานเกิน 1 ปี ซึ่งบริษัทมีไว้เพื่อใช้ในการดำเนินงานตามปกติ ไม่ว่าจะเป็นการจำหน่ายสินค้าหรือให้บริการ การให้เช่าหรือการนำมาใช้ในการบริหารงาน การผลิต และการส่งสินค้า เป็นต้น ที่่ดิน อาคาร และอุปกรณ์ต้องไม่มีไว้เพื่อการลงทุนหรือหวังผลกำไรใดๆ จากการขายสินทรัพย์ (เพราะถือเป็นอสังหาริมทรัพย์เพื่อการลงทุน ไม่ใช่ที่่ดิน อาคาร และอุปกรณ์)
ตามปกติบริษัทจะบันทึกรายจ่ายเป็นสินทรัพย์ได้ก็ต่อเมื่อบริษัทมั่นใจว่าจะได้รับประโยชน์ในอนาคตจากการใช้สินทรัพย์นั้น "ที่ดิน อาคาร และอุปกรณ์" ก็เช่นกัน บริษัทจะบันทึกรายจ่ายเป็นที่ดิน อาคาร และอุปกรณ์ในงบดุล (แทนที่จะตัดเป็นค่าใช้จ่ายในงบกำไรขาดทุนทันที) เมื่อบริษัทมั่นใจว่าบริษัทจะสามารถใช้ที่ดิน อาคารและอุปกรณ์ในการดำเนินงานตามปกติต่อเนื่องไปนานกว่า 1ปี ตัวอย่างของรายการที่ประกอบขึ้นเป็นที่ดิน อาคาร และอุปกรณ์ประกอบก็เช่น ที่ดิน อาคาร โรงงาน เครื่องจักร ยานพาหนะ เครื่องใช้สำนักงาน เป็นต้น
เมื่อบริษัทเกิดรายจ่ายจากการจัดหาสินทรัพย์มาตอนเริ่มแรก บริษัทจะตัดสินว่า บรัษัทควรบันทึกรายจ่ายนั้นเป็นสินทรัพย์ในงบดุลหรือค่าใช้จ่ายในงบกำไร ขาดทุน หากบริษัทพิจารณาแล้วเห็นว่ารายจ่ายนั้นจะให้ประโยชน์กับบริษัทในการดำเนิน งานตามปกติไปในอนาคตเกินกว่า 1 ปี บริษัทจะรับรู้รายจ่ายนั้นเป็นที่ดิน อาคาร และอุปกรณ์
หากบริษัทซื้อที่ดิน อาคาร และอุปกรณ์มาไว้เพื่อใช้งาน รายจ่ายที่สามารถรับรู้เป็นที่ดิน อาคาร และอุปกรณ์ประกอบด้วยราคาซื้อ ภาษีนำเข้า ภาษีซื้อที่ขอคืนไม่ได้ ค่าขนส่งแรกเริ่ม ค่าติดตั้ง หักส่วนลดการค้า เป็นต้น หากบริษัทก่อสร้างอาคารและอุปกรณ์ขึ้นมาใช้เอง รายจ่ายที่สามารถบันทึกเป็นอาคารและอุปกรณ์จะประกอบด้วยค่าวัสดุทางตรง ค่าแรงงานทางตรง และค่าใช้จ่ายการผลิต เช่น ค่าแรงงานทางอ้อม ค่าวัสดุทางอ้อม ค่าเสื่อมราคาอุปกรณ์การผลิต รวมถึงดอกเบี้ยจ่ายที่เกิดจากการกู้ยืมเงินเพื่อนำมาใช้ในการก่อสร้างอาคาร และอุปกรณ์นั้น
นอกจากรายจ่ายที่จ่ายเงินไปแล้วจะสามารถบันทึกเป็นที่ดิน อาคาร และอุปกรณ์เมื่อตอนเริ่มแรก รายจ่ายที่ยังไม่ได้จ่ายเงินออกไป (รายจ่ายในอนาคต) ก็สามารถบันทึกรวมเป็นต้นทุนของที่ดิน อาคาร และอุปกรณ์ได้ ตัวอย่างเช่น ค่ารื้อถอน ค่าขนย้าย และค่าบูรณะสถานที่ตั้งของที่ดิน อาคาร และอุปกรณ์เมื่อเลิกใช้งาน ซึ่งเป็นรายจ่ายในอนาคตที่ต้องเกิดขึ้นแน่นอนแม้ว่าจะยังไม่เกิดขึ้นในเวลา นี้ บริษัทต้องประเมินจำนวนรายจ่ายในอนาคตเหล่านี้และบันทึกรวมเป็นที่ดิน อาคาร และอุปกรณ์ทันทีที่บันทึกที่ดิน อาคาร และอุปกรณ์เป็นสินทรัพย์ในงบดุล
หลังจากที่บริษัทบันทึกที่ดิน อาคาร และอุปกรณ์เป็นสินทรัพย์ในงบดุลแล้ว ในงวดบัญชีต่อๆ ไป บริษัทสามารถแสดงที่ดิน อาคาร และอุปกรณ์ในงบดุลได้ 2 วิธีคือ วิธีราคาทุน และวิธีราคาที่ตีใหม่
วิธีราคาทุน
บริษัทต้องแสดงที่ดิน อาคาร และอุปกรณ์ในงบดุลด้วยราคาทุนหักค่าเสื่อมราคาสะสมหักค่าเผื่อการด้อยค่าของที่ดิน อาคาร และอุปกรณ์
ค่าเสื่อมราคาสะสม คือ ผลสะสมของค่าเสื่อมราคาที่เกิดขึ้นในแต่ละงวด ค่าเสื่อมราคาสะสมถือเป็นบัญชีปรับมูลค่าหรือบัญชีหักของสินทรัพย์
ค่าเสื่อมราคา คือ การเฉลี่ยราคาตามบัญชีของอาคารและอุปกรณ์ในงบดุลไปเป็นค่าใช้จ่ายในงบกำไร ขาดทุนตามอายุการใช้งานของอาคารและอุปกรณ์นั้น บริษัทต้องตัดอาคารและอุปกรณ์ไปเป็นค่าใช้จ่ายเนื่องจากภายหลังจากที่บริษัทได้นำอาคารและอุปกรณ์ที่มีอยู่มาใช้ในการดำเนินงาน มูลค่าของอาคารและอุปกรณ์ย่อมลดลงไปจากวันที่ซื้อหรือสร้าง เนื่องจากการเสื่อมสภาพจากการใช้งานหรือตามกาลเวลา
วิธีคำนวณค่าเสื่อมราคาที่นิยมมี 4 วิธี คือ วิธีเส้นตรง วิธีคำนวณตามจำนวนผลผลิต วิธียอดลดลงทวีคูณ และวิธีผลรวมจำนวนปี
บริษัทจะเริ่มต้นคิดค่าเสื่อมราคาเมื่อสินทรัพย์นั้นพร้อมใช้งาน และต้องหยุดคิดค่าเสื่อมราคาเมื่อบริษัท จัดประเภทสินทรัพย์นั้นเป็นสินทรัพย์ที่ถือไว้เพื่อขาย หรือเมื่อบริษัทเลิกใช้หรือขายสินทรัพย์นั้นออกไป
ข้อควรระวัง!!! ที่่ดินเป็นสินทรัพย์ที่มีอายุการใช้งานไม่จำกัดจึงไม่มีการตัดค่าเสื่อม ราคา แต่อาคารและอุปกรณ์นั้นมีอายุการใช้งานจำกัด และเมื่อเวลาผ่านไป มูลค่าของสินทรัพย์จะลดลง ไม่ว่าจะมีการใช้งานหรือไม่
การเผื่อการด้อยค่าของที่ดิน อาคาร และอุปกรณ์ คือ บัญชีปรับมูลค่าหรือบัญชีหักของที่ดิน อาคาร และอุปกรณ์อีกรายการหนึ่ง ค่าเผื่อการด้อยค่าเกิดขึ้นเมื่อราคาตามบัญชีของที่ดิน อาคาร และอุปกรณ์ที่แสดงในงบดุลมีจำนวนสูงกว่ามูลค่าที่คาดว่าจะได้รับคืนจากการ ใช้หรือขายที่ดิน อาคาร และอุปกรณ์นั้น ในกรณีดังกล่าว บริษัทต้องบันทึกลดที่ดิน อาคาร และอุปกรณ์ในงบดุลและรับรู้รายการ "ขาดทุนจากการด้อยค่า" ของที่ดิน อาคาร และอุปกรณ์เป็นค่าใช้จ่ายในงบกำไรขาดทุนทันที หากต่อมาภายหลัง ราคาที่ดิน อาคาร และอุปกรณ์เพิ่มสูงขึ้น บริษัทสามารถกลับบัญชีขาดทุนจากการด้อยค่าที่เคยบันทึกเป็นค่าใช้จ่ายไปแล้ว มาเป็นกำไรหรือค่าใช้จ่ายติดลบในงวดที่ที่ดิน อาคาร และอุปกรณ์มีราคาเพิ่มสูงขึ้น
วิธีตีราคาที่ตีใหม่
บริษัทต้องแสดงที่ดิน อาคาร และอุปกรณ์ในงบดุลด้วยมูลค่ายุติธรรม (ราคาที่ใกล้เคียงราคาตลาด) หักค่าเสื่อมราคาสะสม (ตามมูลค่ายุติธรรม) หักค่าเผื่อการด้อยค่าของที่ดิน อาคาร และอุปกรณ์
การตีราคาใหม่ต้องทำโดยสม่ำเสมอเพื่อมิให้ราคาในงบดุลแตกต่างจากราคาตลาดมาก จนเกินไป เมื่อตีราคาใหม่แล้วสินทรัพย์มีมูลค่าเพิ่มขึ้น บริษัทจะบันทึกเพิ่มที่ดิน อาคาร และอุปกรณ์ในงบดุล ขณะเดียวกับที่บันทึก "ส่วนเกินทุนจากการตีราคาสินทรัพย์" เป็นกำไรเบ็ดเสร็จอื่นในงบกำไรขาดทุนเบ็ดเสร็จ แต่ต่อมาภายหลัง ถ้าราคาที่ดิน อาคาร และอุปกรณ์ลดต่ำลงจากราคาที่ตีใหม่ (แต่ไม่ต่ำกว่าราคาทุนเดิม) บริษัทจะบันทึกลดมูลค่าที่ดิน อาคาร และอุปกรณ์ลง ขณะเดียวกับที่บันทึกลด "ส่วนเกินทุนจากการตีราคาสินทรัพย์" แต่ถ้าราคาที่ตีใหม่ลดต่ำลงจากราคาทุนเดิม บริษัทต้องล้าง "ส่วนเกินทุนจากการตีราคาสินทรัพย์" ให้หมด และบันทึกราคาที่ลดเกินราคาทุนเดิมเป็นค่าใช้จ่ายในงบกำไรขาดทุนทันที
การบันทึกกำไรขาดทุนจากการด้อยค่าของที่ดิน อาคาร และอุปกรณ์ที่มีการตีราคาใหม่มีวิธีปฏิบัติเช่นเดียวกับการตีราคาใหม่ ต่างกันตรงสถานการณ์ที่ทำให้เกิดการด้อยค่าจะทำให้เกิดผลกระทบอย่างฉับพลัน ทันทีเนื่องจากการเปลี่ยนแปลงของสภาพเศรษฐกิจ สังคม หรือการเมือง ในขณะที่ผลกระทบจากการตีราคาใหม่เกิดแบบค่อยเป็นค่อยไปตามวงจรเศรษฐกิจหรือ ธุรกิจ
ที่ดิน อาคาร และอุปกรณ์เป็นสินทรัพย์มีตัวตนที่มีอายุการใช้งานเกิน 1 ปี ซึ่งบริษัทมีไว้เพื่อใช้ในการดำเนินงานตามปกติ ไม่ว่าจะเป็นการจำหน่ายสินค้าหรือให้บริการ การให้เช่าหรือการนำมาใช้ในการบริหารงาน การผลิต และการส่งสินค้า เป็นต้น ที่่ดิน อาคาร และอุปกรณ์ต้องไม่มีไว้เพื่อการลงทุนหรือหวังผลกำไรใดๆ จากการขายสินทรัพย์ (เพราะถือเป็นอสังหาริมทรัพย์เพื่อการลงทุน ไม่ใช่ที่่ดิน อาคาร และอุปกรณ์)
ตามปกติบริษัทจะบันทึกรายจ่ายเป็นสินทรัพย์ได้ก็ต่อเมื่อบริษัทมั่นใจว่าจะได้รับประโยชน์ในอนาคตจากการใช้สินทรัพย์นั้น "ที่ดิน อาคาร และอุปกรณ์" ก็เช่นกัน บริษัทจะบันทึกรายจ่ายเป็นที่ดิน อาคาร และอุปกรณ์ในงบดุล (แทนที่จะตัดเป็นค่าใช้จ่ายในงบกำไรขาดทุนทันที) เมื่อบริษัทมั่นใจว่าบริษัทจะสามารถใช้ที่ดิน อาคารและอุปกรณ์ในการดำเนินงานตามปกติต่อเนื่องไปนานกว่า 1ปี ตัวอย่างของรายการที่ประกอบขึ้นเป็นที่ดิน อาคาร และอุปกรณ์ประกอบก็เช่น ที่ดิน อาคาร โรงงาน เครื่องจักร ยานพาหนะ เครื่องใช้สำนักงาน เป็นต้น
เมื่อบริษัทเกิดรายจ่ายจากการจัดหาสินทรัพย์มาตอนเริ่มแรก บริษัทจะตัดสินว่า บรัษัทควรบันทึกรายจ่ายนั้นเป็นสินทรัพย์ในงบดุลหรือค่าใช้จ่ายในงบกำไร ขาดทุน หากบริษัทพิจารณาแล้วเห็นว่ารายจ่ายนั้นจะให้ประโยชน์กับบริษัทในการดำเนิน งานตามปกติไปในอนาคตเกินกว่า 1 ปี บริษัทจะรับรู้รายจ่ายนั้นเป็นที่ดิน อาคาร และอุปกรณ์
หากบริษัทซื้อที่ดิน อาคาร และอุปกรณ์มาไว้เพื่อใช้งาน รายจ่ายที่สามารถรับรู้เป็นที่ดิน อาคาร และอุปกรณ์ประกอบด้วยราคาซื้อ ภาษีนำเข้า ภาษีซื้อที่ขอคืนไม่ได้ ค่าขนส่งแรกเริ่ม ค่าติดตั้ง หักส่วนลดการค้า เป็นต้น หากบริษัทก่อสร้างอาคารและอุปกรณ์ขึ้นมาใช้เอง รายจ่ายที่สามารถบันทึกเป็นอาคารและอุปกรณ์จะประกอบด้วยค่าวัสดุทางตรง ค่าแรงงานทางตรง และค่าใช้จ่ายการผลิต เช่น ค่าแรงงานทางอ้อม ค่าวัสดุทางอ้อม ค่าเสื่อมราคาอุปกรณ์การผลิต รวมถึงดอกเบี้ยจ่ายที่เกิดจากการกู้ยืมเงินเพื่อนำมาใช้ในการก่อสร้างอาคาร และอุปกรณ์นั้น
นอกจากรายจ่ายที่จ่ายเงินไปแล้วจะสามารถบันทึกเป็นที่ดิน อาคาร และอุปกรณ์เมื่อตอนเริ่มแรก รายจ่ายที่ยังไม่ได้จ่ายเงินออกไป (รายจ่ายในอนาคต) ก็สามารถบันทึกรวมเป็นต้นทุนของที่ดิน อาคาร และอุปกรณ์ได้ ตัวอย่างเช่น ค่ารื้อถอน ค่าขนย้าย และค่าบูรณะสถานที่ตั้งของที่ดิน อาคาร และอุปกรณ์เมื่อเลิกใช้งาน ซึ่งเป็นรายจ่ายในอนาคตที่ต้องเกิดขึ้นแน่นอนแม้ว่าจะยังไม่เกิดขึ้นในเวลา นี้ บริษัทต้องประเมินจำนวนรายจ่ายในอนาคตเหล่านี้และบันทึกรวมเป็นที่ดิน อาคาร และอุปกรณ์ทันทีที่บันทึกที่ดิน อาคาร และอุปกรณ์เป็นสินทรัพย์ในงบดุล
หลังจากที่บริษัทบันทึกที่ดิน อาคาร และอุปกรณ์เป็นสินทรัพย์ในงบดุลแล้ว ในงวดบัญชีต่อๆ ไป บริษัทสามารถแสดงที่ดิน อาคาร และอุปกรณ์ในงบดุลได้ 2 วิธีคือ วิธีราคาทุน และวิธีราคาที่ตีใหม่
วิธีราคาทุน
บริษัทต้องแสดงที่ดิน อาคาร และอุปกรณ์ในงบดุลด้วยราคาทุนหักค่าเสื่อมราคาสะสมหักค่าเผื่อการด้อยค่าของที่ดิน อาคาร และอุปกรณ์
ค่าเสื่อมราคาสะสม คือ ผลสะสมของค่าเสื่อมราคาที่เกิดขึ้นในแต่ละงวด ค่าเสื่อมราคาสะสมถือเป็นบัญชีปรับมูลค่าหรือบัญชีหักของสินทรัพย์
ค่าเสื่อมราคา คือ การเฉลี่ยราคาตามบัญชีของอาคารและอุปกรณ์ในงบดุลไปเป็นค่าใช้จ่ายในงบกำไร ขาดทุนตามอายุการใช้งานของอาคารและอุปกรณ์นั้น บริษัทต้องตัดอาคารและอุปกรณ์ไปเป็นค่าใช้จ่ายเนื่องจากภายหลังจากที่บริษัทได้นำอาคารและอุปกรณ์ที่มีอยู่มาใช้ในการดำเนินงาน มูลค่าของอาคารและอุปกรณ์ย่อมลดลงไปจากวันที่ซื้อหรือสร้าง เนื่องจากการเสื่อมสภาพจากการใช้งานหรือตามกาลเวลา
วิธีคำนวณค่าเสื่อมราคาที่นิยมมี 4 วิธี คือ วิธีเส้นตรง วิธีคำนวณตามจำนวนผลผลิต วิธียอดลดลงทวีคูณ และวิธีผลรวมจำนวนปี
บริษัทจะเริ่มต้นคิดค่าเสื่อมราคาเมื่อสินทรัพย์นั้นพร้อมใช้งาน และต้องหยุดคิดค่าเสื่อมราคาเมื่อบริษัท จัดประเภทสินทรัพย์นั้นเป็นสินทรัพย์ที่ถือไว้เพื่อขาย หรือเมื่อบริษัทเลิกใช้หรือขายสินทรัพย์นั้นออกไป
ข้อควรระวัง!!! ที่่ดินเป็นสินทรัพย์ที่มีอายุการใช้งานไม่จำกัดจึงไม่มีการตัดค่าเสื่อม ราคา แต่อาคารและอุปกรณ์นั้นมีอายุการใช้งานจำกัด และเมื่อเวลาผ่านไป มูลค่าของสินทรัพย์จะลดลง ไม่ว่าจะมีการใช้งานหรือไม่
การเผื่อการด้อยค่าของที่ดิน อาคาร และอุปกรณ์ คือ บัญชีปรับมูลค่าหรือบัญชีหักของที่ดิน อาคาร และอุปกรณ์อีกรายการหนึ่ง ค่าเผื่อการด้อยค่าเกิดขึ้นเมื่อราคาตามบัญชีของที่ดิน อาคาร และอุปกรณ์ที่แสดงในงบดุลมีจำนวนสูงกว่ามูลค่าที่คาดว่าจะได้รับคืนจากการ ใช้หรือขายที่ดิน อาคาร และอุปกรณ์นั้น ในกรณีดังกล่าว บริษัทต้องบันทึกลดที่ดิน อาคาร และอุปกรณ์ในงบดุลและรับรู้รายการ "ขาดทุนจากการด้อยค่า" ของที่ดิน อาคาร และอุปกรณ์เป็นค่าใช้จ่ายในงบกำไรขาดทุนทันที หากต่อมาภายหลัง ราคาที่ดิน อาคาร และอุปกรณ์เพิ่มสูงขึ้น บริษัทสามารถกลับบัญชีขาดทุนจากการด้อยค่าที่เคยบันทึกเป็นค่าใช้จ่ายไปแล้ว มาเป็นกำไรหรือค่าใช้จ่ายติดลบในงวดที่ที่ดิน อาคาร และอุปกรณ์มีราคาเพิ่มสูงขึ้น
วิธีตีราคาที่ตีใหม่
บริษัทต้องแสดงที่ดิน อาคาร และอุปกรณ์ในงบดุลด้วยมูลค่ายุติธรรม (ราคาที่ใกล้เคียงราคาตลาด) หักค่าเสื่อมราคาสะสม (ตามมูลค่ายุติธรรม) หักค่าเผื่อการด้อยค่าของที่ดิน อาคาร และอุปกรณ์
การตีราคาใหม่ต้องทำโดยสม่ำเสมอเพื่อมิให้ราคาในงบดุลแตกต่างจากราคาตลาดมาก จนเกินไป เมื่อตีราคาใหม่แล้วสินทรัพย์มีมูลค่าเพิ่มขึ้น บริษัทจะบันทึกเพิ่มที่ดิน อาคาร และอุปกรณ์ในงบดุล ขณะเดียวกับที่บันทึก "ส่วนเกินทุนจากการตีราคาสินทรัพย์" เป็นกำไรเบ็ดเสร็จอื่นในงบกำไรขาดทุนเบ็ดเสร็จ แต่ต่อมาภายหลัง ถ้าราคาที่ดิน อาคาร และอุปกรณ์ลดต่ำลงจากราคาที่ตีใหม่ (แต่ไม่ต่ำกว่าราคาทุนเดิม) บริษัทจะบันทึกลดมูลค่าที่ดิน อาคาร และอุปกรณ์ลง ขณะเดียวกับที่บันทึกลด "ส่วนเกินทุนจากการตีราคาสินทรัพย์" แต่ถ้าราคาที่ตีใหม่ลดต่ำลงจากราคาทุนเดิม บริษัทต้องล้าง "ส่วนเกินทุนจากการตีราคาสินทรัพย์" ให้หมด และบันทึกราคาที่ลดเกินราคาทุนเดิมเป็นค่าใช้จ่ายในงบกำไรขาดทุนทันที
การบันทึกกำไรขาดทุนจากการด้อยค่าของที่ดิน อาคาร และอุปกรณ์ที่มีการตีราคาใหม่มีวิธีปฏิบัติเช่นเดียวกับการตีราคาใหม่ ต่างกันตรงสถานการณ์ที่ทำให้เกิดการด้อยค่าจะทำให้เกิดผลกระทบอย่างฉับพลัน ทันทีเนื่องจากการเปลี่ยนแปลงของสภาพเศรษฐกิจ สังคม หรือการเมือง ในขณะที่ผลกระทบจากการตีราคาใหม่เกิดแบบค่อยเป็นค่อยไปตามวงจรเศรษฐกิจหรือ ธุรกิจ
