ทรัพยากรมนุษย์/กฤษฏา บุญเรือง

[Thai VI Article]

สุขสันต์เทศกาลสงกรานต์ ขออวยพรให้ท่านปลอดภัยและมีความสุขสนุกสนานกับครอบครัวและญาติมิตรครับ

ช่วงเทศกาลนี้กรุงเทพและเมืองใหญ่น่าจะเงียบเพราะคนจำนวนมากหยุดงานและเดินทางออกนอกเมือง คนวัยทำงานหยุดพักผ่อนระยะยาวก็ถือโอกาสกลับไปเยี่ยมภูมิลำเนา คนงานจากประเทศเพื่อนบ้านใกล้เคียงที่มาทำงานในไทยก็กลับเยี่ยมประเทศของเขา นายจ้างไทยก็ห่วงกังวลใจว่า พนักงานเหล่านี้ไปแล้วจะกลับมาหรือเปล่า เป็นที่รู้กันดีว่า ตรุษจีนและสงกรานต์เป็นสองเทศกาลหลักที่ทำให้นายจ้างท้องไส้ปั่นป่วน ในขณะที่คนที่สนุกสนานคือลูกจ้าง

สหประชาชาติมีรายงานที่น่าสนใจเรื่องประชากรในวัยทำงาน (อายุ 15-64 ปี) โดยคาดว่า ประชากรกลุ่มนี้ในจีนและรัสเซีย ในระหว่างช่วงปี ค.ศ. 2015-2050 จะลดจำนวนลงประมาณ 20% เยอรมันนีลดลง 17% และญี่ปุ่นลดลง 29%

ประเทศมหาอำนาจทางเศรษฐกิจที่จะมีประชากรวัยทำงานเพิ่มขึ้น มีประเทศเดียวคือสหรัฐอเมริกา ซึ่งเพิ่มขึ้น 12% โดยเกิดจากการโยกย้ายถิ่นฐานของคนจากต่างประเทศเข้าสู่อเมริกา (ออสเตรเลียและอังกฤษ ก็อาจจะมีคนวัยทำงานเพิ่มขึ้น เพราะการโยกย้ายถิ่นฐานของผู้อพยพเช่นกัน)

ประเทศที่มีคนวัยทำงานลดลง เศรษฐกิจจะแปรผันไปทางลบ แต่ประเทศที่มีคนวัยทำงานมากขึ้นจะเห็นความมั่นคงและการเจริญเติบโตของเศรษฐกิจต่อเนื่อง

ผู้อพยพ (อย่างถูกกฎหมายและผิดกฎหมาย) คือทุนที่สำคัญแห่งความมั่นคงทางเศรษฐกิจของอเมริกา ระยะนี้จะมีข่าวความขัดแย้งทางการเมืองรุนแรงมาก เรื่องนโยบายและการปฏิบัเรื่องคนต่างด้าว

ประธานาธิบดีคนปัจจุบันได้หาเสียงเมื่อการเลือกตั้งใหญ่ปี 2016 ที่ผ่านมาเชิงต่อต้านการเข้าเมืองของคนผิวสี (จากอเมริกากลางและอเมริกาใต้) เมื่อเข้ารับตำแหน่งจึงได้เพิ่มความเข้มงวดเรื่องนี้ ซึ่งทำใก้เกิดเหตุการณ์หลายอย่างที่ชาวอเมริกันส่วนใหญ่ ตำหนิวิจารณ์รัฐบาลอย่างรุนแรง

ผลงานชิ้นโบว์ดำ คือ เรื่องการแยกครอบครัวของผู้เข้าเมืองที่ถูกจับได้ หรือขอลี้ภัย หลังจากข้ามชายแดนระหว่างเม็กซิโกและอเมริกา เด็กถูกจับแยกออกจากพ่อแม่ไป แต่เจ้าหน้าที่รัฐบกพ่องหละหลวมเรื่องการบันทึกทะเบียนรายชื่อ ทำให้เกิดผู้ปกครองไม่รู้ว่าเด็กอยู่ที่ไหน

นโยบายการแยกสมาชิกในครอบครัวน่าจะมีเลศนัยเพื่อสร้างความหวาดกลัวให้ไม่กล้าพาเด็กเข้าเมือง แต่อย่างไรก็ตาม นโยบายนี้ไม่ได้ผล เพราะจำนวนคนเข้าเมืองในปัจจุบันนี้ มีตัวเลขสูงมากเป็นประวัติการณ์ แม้จะมีการกีดกัน แต่อเมริกายังเป็นดินแดนที่ปรารถนาของหลายคนที่ยอมเสี่ยงชีวิตเพื่อโอกาสที่ดีกว่า

หากดูภาพรวม ประมาณ 50 ปีที่ผ่านมานโยบายคนเข้าเมืองของอเมริกามีประสิทธิภาพมาก คนที่มีความสามารถ ความขยัน และมีพรสวรรค์ต่างๆจากทั่วโลก เข้ามาช่วยสร้างอเมริกาให้เป็นมหาอำนาจอันดับหนึ่ง ลูกหลานของทั่วโลกสามารถปรับตัวเข้าเป็นอเมริกันได้ไม่ยาก นับว่าเป็นเสน่ห์ที่สำคัญ

สำหรับจีน ปัญหาเรื่องประชากรวัยทำงานลดลงกำลังเป็นเรื่องที่น่ากังวล อัตราการเกิดในปัจจุบันต่ำมาก เทียบเท่ากับปี ค.ศ. 1961 ซึ่งเป็นปีที่จีนขาดแคลนอาหารการกิน ถึงแม้รัฐบาลจีนในปัจจุบัน จะรีบเปลี่ยนนโยบายการวางแผนครอบครัวรณรงค์ส่งเสริมให้มีลูกมากขึ้น แต่ปัจจัยแห่งเศรษฐกิจสังคมของจีนในปัจจุบัน ยิ่งทำให้คนมีลูกน้อยลงหรือไม่มีลูกเลย เรื่องปัญหาทรัพยากรมนุษย์จึงเป็นประเด็นด่วนและสำคัญของจีน

มองดูบ้านเราบ้าง คนวันทำงานจากประเทศเพื่อนบ้าน เป็นปัจจัยสำคัญมากในการช่วยสร้างและบำรุงเศรษฐกิจ

มีคนวัยทำงานจากต่างชาติ โดยเฉพาะจากเพื่อนบ้านใกล้เคียง เข้ามาเสริมคนงานไทยประมาณกว่า 10 ล้านคน นับว่าโชคดีมากที่เมืองไทยมีกลไกของสังคมเศรษฐกิจที่อำนวยให้เราสามารถจะดึงดูดเอาคนวัยทำงานจำนวนมหาศาลเหล่านี้เข้ามาได้ ประชากรไทยเองนั้นมีแนวโน้มจะลดลง และอายุโดยเฉลี่ยนับวันจะยิ่งสูงขึ้น เพราะฉะนั้นถือว่าบ้านเรามีบุญ ที่มีกองเสริมและกองหนุนของทรัพยากรมนุษย์ในภูมิภาค มารักษาความมั่นคงทางเศรษฐกิจ

บางครั้งเราอาจจะมองว่าชาวต่างชาติเข้ามาทำงานในบ้านเรามากเกินไป และอาจดูเหมือนว่าเขา”แย่งงาน”เราทำ แต่หากเราดูตัวอย่างของมหาอำนาจอเมริกาและจีน เราจะเห็นได้ว่านโยบายปัจจุบันของรัฐบาลและความมีน้ำใจของชาวไทย ส่งผลทำให้เรามีทุนทรัพยากรมนุษย์สำรองเมื่อคราวจำเป็น

เราเดินถูกทางแล้วครับเรื่องทรัพยากรมนุษย์ เปิดทัศนคติให้กว้าง เป็นเจ้าบ้านที่ดี มีเมตตากรุณา คุณสมบัติเหล่านี้เป็นคุณสมบัติเด่นของเราชาวไทย ควรช่วยกันรักษาเสน่ห์ของไทยและความดีนี้เอาไว้ครับ