ขอรบกวนคุณหมอทั้งหลาย อธิบายคำว่า Tri-ad

[กูรูขอบสนาม]

เคยไปฟังสัมมนาทางเศรษฐกิจนานมาแล้ว
โปรเฟสเซอร์ฝรั่งท่านหนึ่งอธิบายว่า การฟื้นฟูบริษัทควรใช้หลักการของทางแพทย์คือ Tri-ad มาวิเคราะห์  

Tri-ad (ไม่รู้สะกดเช่นนี้หรือเปล่า หรือจะเป็น Tri-Aid)คือการวินิจฉัยอาการของคนไข้ทหารในสนามสู้รบ  ในภาวะสงครามที่มีเวชภัณฑ์จำกัด

ระดับที่หนึ่ง  บาดเจ็บเล็กหน้อย หัวแตก ถลอก ก็ใส่ยา ปิดแผล นั่งพักให้หายงงแล้วออกไปรบใหม่  ( บริษัทขาดสภาพคล่อง มีปัญหาหนี้สิน ก็ฉีดเงินลงไป เสริมสภาพคล่อง กลับมาทำงานได้)

ระดับที่สอง  บาดเจ็บสาหัส  อาจต้องถึงผ่าตัด แต่มีโอกาสรอด  ( บริษัทต้องปรับปรุง เปลี่ยนแปลงขนานใหญ่ เช่น ขาย เฉือน ยุบ ธุรกิจอื่นออกไป เพื่อรักษาธุรกิจหลักไว้)

ระดับที่สาม  โคม่า รักษาไปก็เท่านั้น ต้องปล่อยให้หมดลมหายใจเอง เก็บหยูกยาสำหรับทหารอื่นที่อาจจะบาดเจ็บเข้ามาอีกดีกว่า ( บริษัทฟื้นฟูไม่ได้อีกแล้ว ปล่อยให้ล้มไป )

เนื้อหาคือการเปรียบเทียบหลักการ Tri-ad กับการฟื้นตัวบริษัท

แต่พอเข้าไปดูใน Wikipedia เจอคำอธิบายศัพท์นี้เต็มไปหมดเลย ล้วนแต่เป็นเรื่องวิชาการ เลยไม่แน่ใจว่าการเปรียบเทียบนัยดังกล่าวนี้ถูกต้องหรือเปล่าครับ

รบกวนบรรดาคุณหมอด้วยครับ  ขอบคุณครับ

[mprandy]

เข้าใจว่าคงหมายถึงคำว่า Triage มากกว่าครับ

Triage (อ่านว่า ทริ-อาจ) ในทางการแพทย์คือการประเมินผู้ป่วยขั้นต้นว่ามีความรุนแรงเพียงใด เพื่อลำดับความเร่งด่วน (prioritize) ให้การจัดการทั้งการรักษาเบื้องต้น, การตรวจเพิ่มเติม และการติดตามผล เป็นไปอย่างเหมาะสม ผู้ป่วยไหนรุนแรงหรือหนักมาก ก็ต้องทำทั้งสามอย่างข้างต้นก่อนผู้ป่วยที่ไม่หนักและรอได้

ในกรณีที่เป็นภาวะฉุกเฉินหมู่ ซึ่งมักเป็นอุบัติเหตุหมู่ (mass casualty) จำเป็นต้องประเมินแล้วแบ่งย่อยเป็นสามอย่าง อย่างที่คุณ กูรูขอบสนามบอกครับ ใช้ในกรณีที่มีผู้ป่วยเป็นจำนวนมากเกินกว่าทรัพยากรที่มีจะจัดการได้ทันทั้งหมด จำเป็นต้องแบ่งผู้ป่วยเป็น 3 ระดับ

ระดับ 1 บาดเจ็บเล็กน้อย รักษาไม่รักษาก็ไม่ต่างกัน ฟกช้ำดำเขียว หัวแตกนิดหน่อย อันนี้ใครรักษาก็ได้ เช่นพยาบาล, คนเข็นเปล, นักเรียน, ผู้ช่วย ฯลฯ

ระดับ 2 บาดเจ็บรุนแรง ระดับนี้การรักษามีผลชี้เป็นชี้ตาย แพทย์จะระดมทรัพยากรมารักษาผู้ป่วยกลุ่มนี้เป็นหลัก

ระดับ 3 ระดับตรีทูต อันนี้รักษาหรือไม่รักษาก็ไม่อาจช่วยชีวิตได้ ผู้ป่วยกลุ่มนี้จะเลือกให้การดูแลเพื่อให้ผู้ป่วยจากไปอย่างสบายที่สุด เช่นให้ยาแก้ปวด หรือยานอนหลับ เป็นต้น

[mprandy]

http://en.wikipedia.org/wiki/Triage

บางที่อาจจะแบ่งเป็น 4 หรือ 5 ระดับอย่างที่ใน Wiki ว่าไว้ก็ได้ ในสถานการณ์จริงจะใช้สีเป็นตัวกำหนด เพราะง่ายต่อการปฏิบัติ

สีขาว - จิ๊บ ๆ ส่งกลับบ้าน (หรือส่งกลับไปรบต่อ) ได้
สีเขียว - เล็กน้อย รอได้
สีเหลือง - สาหัส แต่รอได้ รอสังเกตอาการไปก่อนแล้วประเมินซ้ำ
สีแดง - รีบด่วน รอไม่ได้ ต้องทำอะไรซักอย่าง
สีดำ - ไม่รอแล้ว (คือเสียชีวิต) หรือไม่ต้องรอ (คือเสียชีวิตแน่ในไม่ช้า) อาจจะนำไปไว้ที่ห้องดับจิต หรือในที่สงบ รอขนย้าย

ถ้ามีแค่ 3 ระดับอาจจะมีแค่ เขียว แดง ดำ ถ้าเป็นสี่ระดับมักมี เขียว เหลือง แดง ดำ

[กูรูขอบสนาม]

ขอบคุณมากครับ คุณหมอ mprandy

ตัวเองจำคำสะกดผิด  มิน่าค้นหาความหมายตั้งนาน ไม่เจอ

เอ...อย่างในเรื่อง ER Series ภาพยนตร์ชุดทางเคเบิ้ล ทีวี เนี่ย  วิธีการวินิจฉัยก็นำเสนอก็อยู่ในประมาณนี้ใช่มั้ยครับ  ยกเรื่องนี้ขึ้นมา เพราะทั้งเรื่องมีแต่คนไข้เต็มไปหมด  หมอทุกคนต้อง Alert ไม่มีนั่งสบายๆเลย น่าเหนื่อยแทนหมอจริงๆ

แต่ชอบนะครับ  เป็น Series  ที่ดูจบทุกตอน(แม้ว่าจะโม้ไปหน่อย) จะสร้างความรู้สึกปริ่ม ปริ่มให้กับบรรดาผู้ที่อยู่ในฉากทุกเรื่อง  ทุกคนทำงานเต็มหน้าที่ ทะเลาะ ถกเถียงกันบ้างแต่ก็เพื่อความถูกต้องและผลประโยชน์ของคนป่วยที่ดีที่สุด


ตัวละครทุกตัว Well Rounded เป็นปุถุชน ผิดชอบขั่วดี  (ยกเว้นหมอหัวล้านที่ต้องถูกตัดแขน และตอนหลังตายแหละครับ รู้สึกสร้างให้ใจร้ายไปหน่อย)

เอ..ไปๆมาๆมาจบที่ ER ได้อย่างไร สงสัยเพราะได้พูดคุยกับคุณหมอโดยตรง
อีกทั้งกระทู้ระยะหลังมีการต่อว่าต่อขานอาชีพนี้เยอะ  ก็เลยขอชื่นชมหน่อยครับ